درمان زانو درد در سالمندان
زانو درد طبیعی نیست، اما با بالا رفتن سن افراد غیرعادی نیست. زانو بزرگترین مفصل بدن انسان است که در هنگام راه رفتن، دویدن و یا بالا و پایین رفتن از پله ها بیشترین فشار را تحمل می‌کند. این مفصل تقریبا از دیگر مفاصل بدن بیشتر در معرض آسیب قرار دارد. طبق تحقیقات علمی معتبر انجام شده، از هر سه نفر بالای 45 سال، یک نفر زانو درد را تجربه کرده و با بالا رفتن سن نیز درد زانو در سالمندان افرایش می‌یابد. حتی اگر دچار ضعف در زانو یا درد پشت زانو هستید نیز باید برای معاینه به پزشک متخصص زانو مراجعه کنید.
درد زانو در سالمندان می‌تواند به طور ناگهانی و حاد ظاهر شده و همچنین ممکن است در طول یک مدت زمان مشخص، زانو درد مزمن پدید آید.
درد مزمن زانو نیز می‌تواند به‌دلیل موارد زیر به وجود بیاید:
- آرتروز زانو
- روماتیسم مفصلی
- نقرس یا نقرس کاذب
- پوکی استخوان
- بورسیت
- عفونت
- کندرومالاسی کشکک
- سندرم باند ایلوتیبیال
- آرتریت پس از ضربه
از بین مواردی که در بالا ذکر شد، آرتروز زانو شایع ترین عارضه زانو درد در سالمندان است. یکی از اصلی‌ترین دلایل آرتروز زانو در سالمندان ، افزایش سن است. البته آرتروز برای بعضی افراد می‌تواند ارثی باشد، درحالی‌که در برهی افراد آرتروز زانو می تواند ناشی از آسیب و ضربه، عفونت و یا حتی وزن اضافه بدن باشد. به طور معمول زنان بیشتر در معرض آرتروز زانو قرار دارند.
آیا آرتروز قابل درمان است؟
هیچ درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد، اما درمان‌ها می‌توانند به کاهش درد و حفظ حرکات مفصل کمک کنند. برخی از این درمان‌ها خانگی هستند و برخی باید توسط پزشک تجویز شوند.
علاوه بر آرتروز، دلایل دیگری نیز برای زانو درد در سالمندان وجود دارد. زانوی سالمندان ممکن است به دلیل زیر درد داشته باشد:
- شکستگی یا دررفتگی کاسه زانو یا درد لگن یا پا
- نقرس یا آرتریت روماتوئید
- رگ به رگ شدن یا پارگی رباط
- آسیب و پارگی منیسک
- عفونت
چه عواملی باعث زانو درد در سالمندان می‌شود؟
اگرچه عوامل بسیاری وجود دارند که می‌توانند باعث زانو درد شوند، اما آرتروز زانو بیشترین تاثیر را بر روی زانوی سالمندان می گذارد. استئوآرتریت یا آرتروز زانو هنگامی اتفاق می‌افتد که بافت محافظ زانو (غضروف زانو) فرسوده می‌شود. این عارضه در هنگام بالا رفتن سن و در بین افراد مسن شایع تر است.
با هر قدمی که برمی‌دارید، زانوهای شما فشار را جذب می‌کنند. در نظر داشته باشید که زانوهای شما فشاری در حدود 1.5 برابر وزن بدنتان را جذب می‌کنند. با آسیب ساییدگی و پارگی منظم و فشاری که زانوهای شما با آن برخورد می‌کنند، منیسک ها که فشار را به خود جذب می‌کنند، می‌توانند ضعیف شوند. پس از ساییدگی غضروف، استخوان‌های شما به یکدیگر ساییده‌شده و این عارضه می‌تواند منجر به تورم، سفتی زانو و درد شود.
به سختی می‌توان کسی را پیدا کرد که با بالا رفتن سن، وقتی زانویش را خم و صاف می‌کند یا وقتی از پله‌ها بالا و پایین می‌رود، دردی در زانوهایش حس نکند.
برای اینکه بهتر با آرتروز زانو آشنا شوید، می‌توانید به آرتروز را به عنوان نوعی ساییدگی مکانیکی در نظر بگیرید. به طور مثال آج روی لاستیک ماشین را در نظر بگیرید. هنگامی که 30 هزار کیلومتر از لاستیک‌ها استفاده کنید، حتی اگر لاستیک‌هایی عالی داشته‌باشید، این آج‌ها فقط فرسوده می‌شوند.
راه های پیشگیری از زانو درد در سالمندان
راه هایی برای متوقف کردن زانو درد قبل از وقوع وجود دارد. مواردی مانند عضله سازی، نخوردن نوشابه های شیرین و نوشیدنی های انرژی زا، ترک سیگار و کاهش وزن همگی می توانند به پیشگیری از زانو درد کمک کنند. برخی از پیشنهادات عبارتند از:
از غذاهای التهاب زا اجتناب کنید
اگر غذاهای فرآوری‌شده و کنسروی زیاد می‌خورید، بیشتر دچار التهاب سیستمیک می‌شوید و این می‌تواند بر مفاصل شما تأثیر بگذارد.
رژیم مدیترانه‌ای برای مدیریت آرتریت و درد مفاصل توصیه می شود. رژیم مدیترانه‌ای یک برنامه غذایی است که بر میوه‌ها و سبزیجات، غلات کامل، ماست، مقداری ماهی و چربی های سالم مانند آجیل و روغن زیتون تمرکز دارد. این رژیم افراد را به خوردن غذاهای ضد التهابی مانند ماهی، انواع توت‌ها و روغن زیتون تشویق می‌کند و غذاهای التهابی مانند شکر، گوشت قرمز و بیشتر لبنیات را محدود می‌کند.
عضله سازی کنید
یکی از بهترین راه ها برای کمک به زانوها تقویت عضلات است. این کار با افزایش ماهیچه‌های زانو، ضربه را از روی زانوها می‌گیرد و همچنین مفصل زانو را تثبیت می‌کند.
شما باید سعی کنید عضلات همسترینگ و چهارسر ران، عضلات مرکزی و لگن خود را تقویت کنید.
نوشابه و نوشابه‌های انرژی زا را کنار بگذارید
در بدن انسان حدودا 80 درصد غضروف‌ها از آب تشکیل شده‌است. اگر به اندازه کافی آب نمی‌نوشید، بدن شما باید از آب موجود در غضروف و سایر نواحی استفاده کند که می‌تواند به مفاصل مانند زانو آسیب برساند. با جایگزینی نوشابه و نوشیدنی‌های انرژی زا با آب، می‌توانید هیدراته بمانید و از مفاصل خود محافظت کنید.
سیگار نکشید
کشیدن سیگار می‌تواند به‌طرق مختلف بر بدن شما تأثیر بگذارد. سیگار نه تنها شانس ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان یا مشکلات قلبی عروقی را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند بر مفاصلی مانند زانو تأثیر بگذارد. همچنین سیگار موجب تحریک التهاب در بدن شده و این التهاب بهبود آسیب‌های زانو را دشوار می‌کند.
وزن خود را کاهش دهید
اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند به‌کاهش فشار از روی زانوها نیز کمک کند. هر کیلو اضافه وزن حدود 3 برابر فشار اضافه می‌کند. به عنوان مثال، اگر 10 کیلوگرم اضافه وزن دارید، حدود 30 کیلوگرم فشار اضافی به زانوهای خود اضافه می‌کنید.
در هنگام زانو درد چه باید کرد؟
اگر از قبل زانو درد دارید، برخی چیزها می توانند آن را بدتر کنند، از جمله فعالیت هایی مانند:
- چمباتمه‌زدن یا ایستادن روی یک سطح سخت برای مدت طولانی
- فعالیت‌های زیاد، مانند دویدن یا بسکتبال
- اگر شغلی دارید که در آن به مدت طولانی چمباتمه زده‌اید یا روی یک سطح سخت می ایستید، سعی کنید از کفش های ژله ای یا کفش هایی با کفی ابری استفاده کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
هر زمان که زانو درد مزمن، آزاردهنده یا شدید داشتید، باید به دکتر ابراهیم زاده متخصص زانو مشهد مراجعه کنید. بنابراین اگر زانویتان متورم شده و نمی‌توانید خم شوید یا زانوی خود را صاف کنید، وقت آن رسیده‌است که یک نوبت ویزیت رزرو کنید.
-
شماره مطب: ۰۵۱-۳۸۵۴۱۸۱۲ و ۳۸۴۰۹۴۵۲-۰۵۱
-
آدرس مطب: مشهد- خیابان کوهسنگی ۷- ساختمان فراز-طبقه هفتم
برای زانو دردی که ظرف چند روز یا یک تا دو هفته از بین نرفت، باید به پزشک متخصص زانو دکتر ابراهیم زاده مراجعه کرده و نظر وی را در مورد درد زانویتان جویا شوید؛ زیرا همه زانو دردها یکسان نیستند، به‌همین دلیل بسیار مهم است که برای تشخیص آن به پزشک متخصص زانو مراجعه کنید.
