جراحی شانه
جراحی شانه و آرتروسکوپی یک عمل بسیار موفقیت آمیز به منظور کاهش درد وبازگشت دامنه حرکتی در بیماران مرحله آخر آرتریت شانه و در برخی موارد، پس از یک شکستگی شدید در سر استخوان بازو، محسوب میشود. جراحی تعویض مفصل شانه موجب تسکین درد و بازگردانی حرکت، قدرت و عملکرد شانه میگردد.
شایعترین دلایل درد شانه را از زبان آقای دکتر ابراهیم زاده، فوق تخصص جراحی شانه و زانو در ویدیو زیر مشاهده کنید:
از مهم ترین دلایل جراحی شانه
مهمترین دلایلی که بیماران به متخصصین جراحی شانه همچون دکتر ابراهیم زاده مراجعه میکنند عبارتند از:
- آرتروز مفصل شانه
- شکستگی شدید سر استخوان بازو
- پارگی شدید تاندون روتاتور کاف که قابل ترمیم نباشد
- نکروز آواسکولار (استئونکروز): یک وضعیت دردناک است و زمانی رخ میدهد که خونرسانی به استخوان مختل شود
در ادامه به معرفی برخی از موارد مورد نیاز جراحی شانه می پردازیم.
Osteoarthritis (استئوآرتریت)
غضروف ساختارقابل ارتجاعی است که عمدتا در انتهاهای استخوانها، جایی که مفاصل قرار دارند وجود داشته و وظیفه آن تسهیل حرکت مفصل است.
استئوآرتریت که بهآن آرتریت دژنراتیو نیز گفته میشود، تجزیه تدریجی غضروف در مفاصل است. آرتریت شانه زمانی رخ میدهد که غضروف پوشاننده سطح مفصلی ساییدهمیشود. آرتریت آسیب به غضروف مفاصل است.
آرتروز یا استئوآرتریت که به آن ساییدگی مفصل می گوییم، یکی از بیماری هایی است که می تواند هر کدام از مفاصل بدن را درگیر کند. در این بیماری، غضروف مفصلی کم کم از بین می رود و استخوان های دو طرف مفصل که باید روی سطوح صیقلی و غضروفی یکدیگر بلغزند مستقیما و به سختی روی قسمت استخوانی یکدیگر حرکت می کنند و باعث ایجاد درد می شوند.
آرتروز شانه، مشابه مورد زانو و مغصل ران، یکی از گونههای فرسایشی آرتروز است و احتمالاً در نتیجهی تلفیق عواملی چون استفاده بیش از حد، وراثت، تروما و افزایش نیروهای بین مفصلی بروز مییابد. غضروف مواد تشکیلدهنده شیمیایی طبیعی خود را از دست میدهد، دچار فرسودگی و ساییدگی میشود و درنهایت کاملاً ازبین میرود؛ بدون این پوششحفاظتی، استخوانهای زیرین بر روی هم ساییده میشوند و بهدرد شانه دامن میزنند.
از جمله مهمترین علت آرتروز شانه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سابقه خانوادگی و ژنتیکی افراد را بیشتر در معرض ابتلا به علایم ارتروز شانه (گلنوهومرال) یا فرسودگی مفصل قرار میدهد.
پارگی های تاندون شانه: افرادی که نسبت به پارگی تاندون روتاتورکاف شانه بی توجه هستند و درمان نمی کنند به مرور به علت این که بایومکانیک شانه از بین می رود و شانه آن حرکات طبیعی خود را ندارد دچار ساییدگی غضروف مفصلی می شوند. با افزایش سن غضروف ها آسیب پذیر تر می شوند و انعطاف پذیری کاهش میابد.
پارگی های تاندون شانه: افرادی که نسبت به پارگی تاندون روتاتورکاف شانه بی توجه هستند و درمان نمی کنند به مرور به علت این که بایومکانیک شانه از بین می رود و شانه آن حرکات طبیعی خود را ندارد دچار ساییدگی غضروف مفصلی می شوند.
- استفاده بیش از اندازه از استروئیدها یا داروهای استروئیدی به تحلیل مفصل و غضروف منجر میشود.
- بیماریهای غضروف مفصلی مانند روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید).
- در رفتگی های مکرر شانه که درمان نشود.
- آسیب دیدن مفصل در گذشته(شکستگی،در رفتگی و…)به بروز آرتروز شانه میانجامد.
علائم آرتروز شانه
- درد و محدودشدن دامنهحرکتی شانه و ناتوانی در انجام فعالیتهای روزانه که بهمرور زمان افزایش پیدا میکند مانند لباس پوشیدن یا شانهزدن موها
- انتشار درد به بازو و دست
- حساسیت به لمس و فشار
- ضعف و آتروفی عضلات شانه
- صدادادن شانه هنگام حرکت که ناشی از ساییدهشدن استخوانها برروی هم
- التهاب وتورم مفصل
تشخیص
تشخیص پس از بررسی و معاینه، با رادیوگرافی شانه انجام می شود. یعنی بهترین وسیله تشخیصی عکس ساده است.
درتشخیص این بیماری اصلا در حد عکس ساده نیست. MRI ارزش
در تصویر زیر آرتروز مفصل شانه را مشاهده می کنید.بیمار کاندید تعویض مفصل شانه است.
اشعه ایکس آرتروز مفصل شانه را نشان میدهد، که در آن استخوانهای مفصلشانه درتماس مستقیم با یکدیگر قرارگرفتهاند.
درمان
مثل آرتروز هر مفصل دیگری، آرتروز شانه هم وقتی رخ داد قابل برگشت نیست، یعنی نمیتوان کاری کرد که غضروفهایی که ازبین رفتهاند دوباره برگردند و درست شوند.
هدف از درمان آرتروز شانه تسکین درد و علائم بیمار و بازگشت حرکات شانه به وضعیت طبیعی است.درمان آرتروز شانه به دو روش انجام می شود. درمان موقت و درمان دائمی. درمان های موقت تنها برای کاهش درد انجام می شود. البته که این نوع درمان ها کمک میکند که دامنه حرکتی بیماران گسترش پیدا کند. این روش به صورت کوتاه مدت میتواند به بیماران کمک میکند و در طولانی مدت درمان پاسخگویی برای این بیماری نیست.
درمانی غیر از جراحی شانه
1) کاهش فشارهای وارده به شانه
در اوایل بیماری که آرتروز خفیف است است توصیه میشود بیماران از انجام کارها و ورزشهای سنگین پرهیز کنند و همزمان ورزشهای کششی ملایم را روزانه در منزل انجام دهند. این ورزشها هم برای تقویت عضلات روتاتورکاف، و هم برای کشیدن و آزادکردن سفتیهای کپسول مفصلی است. هدف اصلی از آنها افزایش دامنه حرکتی و کاهش درد است.
2) فیزیوتراپی
فیزیوتراپی اغلب شامل انجام تمرینات و حرکات اصلاحی میشود که موجب بهبود انعطافپذیری و افزایش دامنه حرکتی مفصل شانه میشوند. همچنین تمریناتی برای افزایش قدرت عضلات مرتبط با مفصل شانه نیز انجام میشود.
3) دارو درمانی
برای تسکین درد و التهاب مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن کمک کننده است.
در صورت وجود درد و التهاب شدید تزریق داروهای کورتیکواستروئیدی در مفصل شانه انجام می گیرد که به دلیل دارا بودن عوارض جانبی دفعات تزریق باید محدود باشد. تزریق کورتون درد را سرکوب میکند، بیمار درد را احساس نمیکند و فعالیتش را بیشتر کرده و در نتیجه آرتروز را بدتر میکند. همچنین ثابت شده که تزریق کورتون کیفیت و قوام تاندون را بدتر کرده و آنرا مستعد پارگی بیشتر میکند. با همه این توضیحات، در موارد نادری برای کاهش موقت درد ممکن است تزریق کورتون به شانه انجام شود.
4) PRP تزریق پی آر پی
تزریق پی آر پی حاوی غلظت بالایی از پلاکتهای خود شما است. این پلاکتها حاوی مقدار زیادی از فاکتورهای رشد، از جمله فاکتور رشد گرفته شده از پلاکت (PDGF)، فاکتور رشد انتقالی بتا (TGF-β) و دیگر فاکتورهای رشد است. این عوامل رشد باعث تحریک بافت در روند بهبودی و بازیابی طبیعی ما میشود. هنگامی که غلظت بالایی از این عوامل رشد به ناحیه جراحت یا مفصل دچار آرتروز وارد میشود، روند بهبودی جهش خواهد داشت.
درمان از طریق جراحی شانه
اگر با درمان های غیرجراحی علائم بیماری درحد قابل قبول برطرف نشود بیمار باید تحت عمل جراحی قرار گیرد.درمان قطعی آرتروز شانه ، تعویض مفصل شانه توسط دکتر ابراهیم زاده جراح و متخصص شانه است.
تعویض مفصل شانه (آرتروپلاستی)
مفصل شانه را می توان به دلیل دردهای ناشی از آرتروز یا شکستگی شدید سر استخوان بازوبا اجزای مصنوعی که پروتز نامیده می شود؛ جایگزین کرد.در تعویض مفصل شانه؛سطوح استخوانی که دچار آرتروز پیشرفته شده یا سر استخوان بازو خرد و تیکه تیکه شده؛ برداشته شده وپروتز جایگذاری می شود.
تعویض مفصل شانه دارای انواع مختلفی است که بستگی به میزان آسیب دیدگی و اختلال شانه دارد. به این گونه که در مواردی لازم است مفصل به طور کامل تعویض شده و در مواردی فقط بخشی از آن جدا و تعویض می شود. در ادامه به طور کامل به هر روش پرداخته می شود.
انواع تعویض مفصل شانه به صورت تصویر
عمل جراحی تعویض کامل مفصل شانه (Total Shoulder Arthroplasty)
این متداول ترین نوع تعویض مفصل شانه است. دراینعمل سراستخوانبازو که تخریبشده برداشته میشود و بهجای آن پروتز گذاشته میشود. تعویض مفصلشانه در آتروز شانه معمولاً بصورت کامل انجام میشود.دراین جراحی سر هومرال آسیبدیده (گوی مفصل) با یک گوی فلزی، و حفره گلنوئید (کاسه مفصل) با یک کاپ پلاستیکی تعویض می شود.
عمل جراحی همی آرتروپلاستی شانه (Hemiarthroplasty)
بسته بهوضعیت شانه بیمار، ممکناست پزشک تنها گویمفصل را تعویض کند. بهاین عمل همی آرتروپلاستی میگویند. در این جراحی سر استخوان بازو جدا و پروتز جای آن قرار دادهمیشود.
این جراحی زمانی انجام میشود که:
1) استخوان شانه دچار شکستگی شدهباشد اما این شکستگی بهحفره گلنوئید(کاسه)آسیبی وارد نکرده باشد.
2) آرتروز، در حالی که تنها سر شانه (گوی) آسیبدیده و غضروف درون کاسهی آن، سالم و دست نخورده باقی مانده باشد.
در شکل زیر؛همی آرتروپلاستی شانه را مشاهده می کنید.
(Reverse Total Shoulder Arthroplasty) عمل جراحی تعویض معکوس شانه
نوع دیگری از عمل تعویض مفصل شانه، عمل معکوس تعویض شانه میباشد. این عمل برای افرادی با شرایط زیر به کار میرود:
1) افرادی که دارای پارگی کامل روتاتور کاف بوده و از ضعف شدید بازو رنج میبرند.
2) افرادی که قبلاً عمل تعویض شانه را بدون موفقیت انجام دادهاند.
مفصل شانه(گلونوهومرال) مانند مفصل ران، مفصلی گوی و کاسهای است.
در عمل تعویض معکوس کامل شانه جای گوی و کاسه عوض میشود. بدین صورت که گوی مفصل به استخوان کتف متصل و کاسهی آن در سر استخوان بازو قرار میگیرد. این کار به بیمار اجازه میدهد تا برای بلند کردن اجسام، به جای روتاتورکاف پاره شده، از عضلهی دلتوئید خود کمک بگیرد.
(عکس راست) اشعه ایکس آرتروز مفصل شانه را با پارگی کامل روتاتور کاف نشان می دهد.
(عکس چپ) اشعه ایکس پس از جراحی تعویض معکوس کامل شانه توسط دکتر ابراهیم زاده را نشان میدهد.
-
شماره مطب: ۰۵۱-۳۸۵۴۱۸۱۲ و ۳۸۴۰۹۴۵۲-۰۵۱
-
آدرس مطب: مشهد- خیابان کوهسنگی ۷- ساختمان فراز-طبقه هفتم
آیا جراحی تعویض شانه معکوس می تواند به شما کمک کند؟
مفصل شانه شما شامل چندین قسمت است که باید به آرامی با هم کار کنند تا دامنه کامل حرکت شما حفظ شود. اگر قسمتهایی از مفصل شما آسیبدیده است، جایگزینی آنها با ایمپلنت میتواند بهحرکت مجدد مفصلشانه شما کمک کند.
در روش تعویض معکوس شانه، ما بر روی قسمتهای مختلف مفصل شانه نسبت به آنهایی که در روش سنتی تعویض مفصل شانه جایگزین میشوند، تمرکز میکنیم. تعویض شانه معکوس توپ و حفره مفاصل شما را با ایمپلنت جایگزین می کند و به مفصل شانه شما اجازه می دهد بدون سفتی یا درد حرکت کند.
جراحی معکوس شانه معمولاً به افرادی که آسیب متمرکز در ناحیه روتاتور کاف مفصل شانه شما دارند کمک می کند.
آیا شما کاندید خوبی برای تعویض معکوس شانه هستید؟
تعویض معکوس شانه شامل اتصال یک توپ مصنوعی برای مفصل شانه به تیغه شانه است. ایمپلنت سوکت مصنوعی شما با جراحی به استخوان بازوی شما متصل می شود. پس از جراحی و بهبودی، میتوانید بازوی خود را با استفاده از عضله دلتوئید به جای روتاتور کاف بلند کنید.
این روش برای افرادی که صدمات شدید روتاتور کاف دارند بهترین کار را دارد. اگر قبلاً جراحی شانه شکستخوردهاست و همچنان درد یا کاهش دامنه حرکتی را تجربه کرده اید، می توانید کاندید خوبی برای جراحی تعویض شانه معکوس باشید. تعویض معکوس شانه همچنین می تواند گزینه خوبی برای افراد مبتلا به آرتریت شدید باشد که مفصل شانه را تحت تاثیر قرار می دهد.
دکتر ابراهیم زاده برای تعیین اینکه آیا کاندید مناسبی برای این روش هستید یا خیر، از معاینهفیزیکی، سابقهپزشکی و تصویربرداری و سایر آزمایشها مانند آزمایش خون، اشعه ایکس و موارد دیگر در صورت نیاز استفاده میکند.
در طول و بعد از عمل چه چیزی را باید انتظار داشت؟
شما در طول جراحی تعویض شانه معکوس خود بیهوش هستید، بنابراین در هنگام انجام عمل درد یا ناراحتی را تجربه نمی کنید. ممکن است بتوانید روز عمل خود به خانه بازگردید.
پس از یک دوره بهبودی یا بیحرکتی مفصل، ورزشهای درمانی و مدیریت درد، مفصلشانه شما با دردکمتر و دامنهحرکتی افزایشیافته و راحتتر بهبود مییابد.
مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل شانه
1) مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشک
2) تمیز نگه داشتن محل زخم
3) ثابت نگه داشتن شانه تا زمان بهبودی کامل ؛در جراحی تعویض مفصل شانه ؛شانه به مدت 4تا 6 هفته دست با ولپو (آویز شانه) ثابت می شود.بیمار فقط حرکات پاندلی را در خانه انجام می دهد.و بعد 4 هفته فیزیوتراپی شروع می شود.
بانداژ ولپو
یکی دیگر از تاثیرگذارترین انواع ورزش برای پارگی تاندون شانه حرکت پاندولی می باشد. در جراحی ترمیمی شانه بعد از عمل جراحی ؛بیمار حرکات پاندولی را در خانه انجام می دهد. برای انجام این حرکت به یک صندلی نیاز دارید. برای انجام آن کمی خم شده، بازوی سالم را به روی صندلی قرار دهید و سپس بازوی آسیب دیده را به صورت پاندولی حرکت دهید. این کار را آهسته و بدون تحرک انجام دهید. انجام این حرکت باعث کاهش درد در ناحیه شانه شما خواهد شد. بهتر است که آن را 3 تا 10 بار تکرار کنید.
شرکت در جلسات فیزیوتراپی برای بهبود وضعیت عضلات
استحمام: 4 تا 7 روز پس از عمل با در نظر گرفتن مراقبت های لازم و بدون فشار وارد کردن وبالا بردن بازو
جهت رزرو نوبت برای معاینه حضوری متخصص جراحی شانه مشهد دکتر ابراهیم زاده میتوانید از طریق شمارههای 05138541812 و 05138409452 تماس حاصل فرمایید.
آمادگی برای جراحی شانه: سفری آگاهانه برای بهبودی
جراحی شانه، مانند هر عمل جراحی دیگری، نیازمند آمادگیهای جسمانی و روانی است. برخی از اقدامات مهم برای آمادگی قبل از جراحی شانه عبارتند از:
- انجام معاینات و آزمایشات لازم: پزشک ممکن است آزمایشاتی مانند خون، ادرار و نوار قلب را برای اطمینان از وضعیت سلامتی شما قبل از عمل تجویز کند.
- کنترل داروها: در مورد داروهایی که مصرف میکنید، به خصوص داروهای رقیقکننده خون، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است لازم باشد مصرف برخی از داروها قبل از عمل قطع شود.
- ترک سیگار: سیگار کشیدن میتواند روند بهبودی را به تأخیر بیندازد و خطر عفونت را افزایش دهد.
- کنترل وزن: اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن قبل از عمل میتواند به تسریع روند بهبودی کمک کند.
- تقویت عضلات: انجام فیزیوتراپی قبل از عمل میتواند به تقویت عضلات اطراف شانه و بهبود دامنه حرکتی مفصل کمک کند.
- آماده سازی محل زندگی: تغییراتی در منزل خود ایجاد کنید تا بعد از عمل، انجام فعالیتهای روزمره برایتان آسانتر باشد.
حین جراحی شانه: چه اتفاقی در اتاق عمل میافتد؟
جراحی شانه معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. در برخی موارد، ممکن است از بیحسی موضعی نیز استفاده شود. در طول عمل، جراح با استفاده از تکنیکهای مختلف، به ترمیم یا جایگزینی بافتهای آسیبدیده اقدام میکند. بسته به نوع جراحی، ممکن است برشهای کوچکی در پوست شما ایجاد شود و یا جراح از طریق برشهای بزرگتر به مفصل شانه دسترسی پیدا کند.
بهبودی پس از جراحی شانه: گامهای بازگشت به زندگی عادی
روند بهبودی پس از جراحی شانه به نوع عمل و شدت آسیب بستگی دارد. به طور کلی، چندین هفته یا چند ماه طول میکشد تا بتوانید به طور کامل بهبود یابید. در این دوران، باید از دستورات پزشک خود به دقت پیروی کنید و اقدامات زیر را انجام دهید:
- استفاده از داروهای مسکن: برای کنترل درد خود طبق دستور پزشک از داروهای مسکن استفاده کنید.
- انجام فیزیوتراپی: متخصص فیزیوتراپی به شما در انجام حرکات تقویتی و افزایش دامنه حرکتی مفصل شانه کمک خواهد کرد.
- استراحت کافی: به بدن خود زمان کافی برای بهبودی بدهید. از انجام فعالیتهای سنگین و ورزشهای شدید تا زمانی که پزشک اجازه ندهد خودداری کنید.
- استفاده از یخ: برای کاهش درد و تورم، از کمپرس یخ در ناحیه شانه استفاده کنید.
- حفظ وضعیت صحیح بدن: برای جلوگیری از آسیب بیشتر به شانه، هنگام نشستن، ایستادن و خوابیدن، وضعیت صحیح بدن را حفظ کنید.
عوارض احتمالی جراحی شانه: شناخت و مدیریت ریسکها
مانند هر عمل جراحی دیگری، جراحی شانه نیز با برخی عوارض احتمالی همراه است. شایعترین عوارض جانبی این جراحی عبارتند از:
- عفونت: عفونت در محل عمل میتواند منجر به درد، تورم، قرمزی و تب شود.
- خونریزی: خونریزی بعد از عمل، اگرچه نادر است، میتواند یک اتفاق جدی باشد.
- آسیب به اعصاب و عروق: در موارد نادر، ممکن است اعصاب و عروق اطراف مفصل شانه در حین عمل آسیب ببینند.
- درد مداوم: برخی از افراد ممکن است بعد از عمل، همچنان دچار درد شانه باشند.
- سفتی مفصل: اگر مفصل شانه به مدت طولانی بیحرکت باشد، ممکن است دچار سفتی شود.
جهت رزرو نوبت برای معاینه حضوری متخصص جراحی شانه مشهد دکتر ابراهیم زاده میتوانید از طریق شمارههای 05138541812 و 05138409452 تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول: پاسخ به دغدغههای رایج
1. چه زمانی میتوانم بعد از جراحی شانه رانندگی کنم؟
معمولاً چند هفته طول میکشد تا بتوانید بعد از جراحی شانه رانندگی کنید. پزشک شما با توجه به نوع عمل و روند بهبودیتان، زمان دقیق آن را تعیین خواهد کرد.
2. چه زمانی میتوانم بعد از جراحی شانه ورزش کنم؟
شروع مجدد فعالیتهای ورزشی بعد از جراحی شانه به نوع عمل و شدت آسیب بستگی دارد. دکتر ابراهیم زاده جراح شانه با توجه به روند بهبودیتان، برنامه ورزشی مناسب را برایتان تجویز خواهد کرد.
3. آیا بعد از جراحی شانه میتوانم دوباره به فعالیتهای شغلی خود بازگردم؟
بله، اکثر افراد میتوانند بعد از جراحی شانه به فعالیتهای شغلی خود بازگردند. با این حال، زمان بازگشت به کار به نوع شغل شما و شدت آسیب بستگی دارد. پزشک شما با توجه به شرایطتان، زمان مناسب برای بازگشت به کار را تعیین خواهد کرد.
4. آیا جراحی شانه دردناک است؟
در حین عمل، تحت بیهوشی یا بیحسی موضعی قرار خواهید گرفت، بنابراین دردی احساس نخواهید کرد. بعد از عمل، ممکن است دچار درد در ناحیه شانه شوید که با داروهای مسکن قابل کنترل است.
5. نتایج جراحی شانه چه مدت ماندگار است؟
نتایج جراحی شانه به عوامل مختلفی مانند نوع عمل، شدت آسیب، سن و وضعیت سلامتی شما بستگی دارد. با این حال، اکثر افراد بعد از جراحی شانه، از کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل شانه خود راضی هستند.
جمعبندی: سفری امیدوارکننده به سوی بهبودی
جراحی شانه میتواند راه حلی موثر برای رفع مشکلات مختلف شانه و بازیابی تحرک و کاهش درد باشد. با درک کامل از این عمل، آمادگی جسمانی و روانی مناسب و پیروی دقیق از دستورالعملهای پزشک، میتوانید سفری امیدوارکننده به سوی بهبودی را آغاز کنید و از زندگی بدون درد و با دامنه حرکتی کامل شانه خود لذت ببرید.
جهت رزرو نوبت برای معاینه حضوری متخصص جراحی شانه مشهد دکتر ابراهیم زاده میتوانید از طریق شمارههای 05138541812 و 05138409452 تماس حاصل فرمایید.
نکته مهم: این مقاله فقط جنبه اطلاعرسانی دارد و به هیچ وجه جایگزین مشاوره پزشکی تخصصی نیست. برای تشخیص و درمان دقیق مشکل خود، حتماً به دکتر ابراهیم زاده متخصص ارتوپد مراجعه کنید.