10 آسیب زانو در ورزشکاران
چه ورزشکار باشید و چه فردی که سبک زندگی فعالی دارد، مهم این است که از آسیب های مختلف زانو، علائم و درمان‌های مناسب آگاه باشید. یک درد جزئی امروز اگر به درستی مورد توجه قرار نگیرد، فردا می‌تواند به یک مسئله اصلی تبدیل شود.
شناخت علائم آسیب دیدگی زانو به شما این امکان را می دهد که اقدامات مناسب و انتخاب درست را انجام دهید. با این حال، به عنوان یک قانون سرانگشتی، اگر احساس می‌کنید چیزی در مورد زانوهایتان وجود دارد، از یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشاوره پزشکی بگیرید. ۱۰ آسیب زانو به خصوص در بین ورزشکاران را در این مقاله از وبسایت دکتر ابراهیم زاده جراح و متخصص ارتوپد بخوانید.
انواع آسیب های زانو در ورزشکاران عبارتند از:
- شکستگی کشکک
- . دررفتگی زانو
- بورسیت زانو
- تاندونیت کشکک
- آسیب رباط زانو
- سندرم باند ایلوتیبیال
- آسیب منیسک
- بیماری ازگود-شلاتر
- سندرم درد پاتلوفمورال
- سویه های چهار سر ران و همسترینگ
در ادامه تمام این موارد را بررسی کرده و نحوه تشخیص و درمان آن ها را نیز شرح خواهیم داد.
۱. شکستگی کشکک زانو
شکستگی کشکک از آسیب های جدی زانو است که می تواند منجر به آسیب عمیق شود. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که شما مستقیماً روی کاسه زانو، از طریق استفاده بیش از حد، یا از طریق ضربه مستقیم یا ضربه غیر مستقیم می‌افتید. اگر میزان فشار بیش از آن چیزی باشد که استخوان می‌تواند تحمل کند، می تواند منجر به شکستگی شود. این نوع آسیب‌ها بسته‌به محل، شدت و نوع آن می‌تواند متفاوت باشد.
علائم شکستگی کشکک زانو چیست؟
- شروع درد تیز و ناگهانی در جلوی زانو
- تورم
- نقص قابل لمس در کاسه زانو
- ناتوانی در بلند کردن پا
- بدشکلی آشکار در موارد شدید
تشخیص شکستگی کشکک از طریق معاینه فیزیکی توسط دکتر ابراهیم زاده جراح و متخصص ارتوپد انجام می‌گیرد. درمان این شکستگی نیز ممکن است شامل جراحی ترمیم کشکک زانو، استفاده از زانوبند یا استفاده از عصا باشد.
ورزشکاران نیز می‌توانند به تدریج تحت توانبخشی قرار بگیرند. آنها می‌توانند درعرض چندهفته با کمک یک متخصص فیزیوتراپیست با مدیریت صحیح، این عارضه را بهبود دهند. در حالی که در صورت عدم بهبود و در صورت توانبخشی ضعیف، شکستگی کشکک می‌تواند بیمار را دچار کندرومالاسی یا سندروم کشکک ران کند.
۲. دررفتگی زانو
در رفتگی‌های زانو را می‌توان به دو دسته بندی اصلی سریع و آهسته تقسیم کرد. دررفتگی زانو با سریع عموماً در اثر یک نیروی خارجی شدید مانند تصادفات وسیله نقلیه ایجاد می‌شود. در همین حال، دررفتگی‌های آهسته زانو اغلب در محیط های ورزشی رخ می دهد.
دررفتگی‌زانو در ورزشکاران هنگامی اتفاق می‌افتد که پا برروی زمین قرارگرفته و تغییرجهت سریع یا حرکت پیچشی رخ می‌دهد. این عارضه در ورزش‌هایی مانند فوتبال، دوچرخه سواری، اسکی، ژیمناستیک و پرش طول رایج است.
چطور بفهمیم زانوی‌مان دررفته است؟
- تورم سریع و حاد
- درد و حساسیت شدید
- کاسه زانو متحرک
- بدشکلی آشکار زانو
- احساس نبض زیر زانو یا بی حس شدن
برای بررسی آسیب‌دیدگی‌زانو، دکتر ابراهیم زاده در ابتدا نبض‌های دیستال، به‌ویژه روی پا را بررسی می‌کند، زیرا آسیب عروقی با دررفتگی زانو شایع است. پزشک متخصص ارتوپدی همچنین ممکن است برای تعیین میزان آسیب استخوان درخواست آزمایش اشعه ایکس کند. بیماران همچنین ممکن است تحت آنژیوگرافی قرار گیرند که یک عکس اشعه ایکس از شریان برای بررسی صدمات شریانی تهیه کرده یا در برخی موارد سونوگرافی برای ارزیابی جریان خون تجویز می شود.
{profile}
درمان دررفتگی زانو به چه صورت است؟
درمان دررفتگی زانو شامل:
- جابجایی (برگرداندن ساق‌پا به‌‌موقعیت‌خود)
- جراحی (شامل بازسازی زانو و ترمیم عروق برای حفظ جریان خون)
- بی‌حرکتی برای جلوگیری از آسیب بیشتر
دررفتگی‌ها آسیب‌های جدی تلقی می‌شوند. باید درنظر داشت که زانو بهبود می‌یابد، اما زانوی آسیب‌دیده معمولا ظرفیت قبلی خود را برای جذب استرس و فشار به دست نمی‌آورد. معمولاً پزشکان ارتوپد برای محافظت از زانو و در امان نگه داشتن آن از فشارهای ناخواسته، استفاده از وسایل حمایتی مانند زانو بند را تجویز می‌کنند.
۳. بورسیت زانو
در نزدیکی مفاصل زانو کیسه‌هایی پر از مایع هستند که مانند کیسه هوا به جلوگیری از ضربه به زانو عمل می‌کنند. هنگامی‌که به‌درستی کار می‌کنند، به‌مفاصل کمک می‌کنند تا به آرامی هدایت شوند و از خراشیده‌شدن استخوان‌ها به‌تاندون‌ها، رباط‌ها و ماهیچه‌ها جلوگیری می‌کنند.
بورسیت زانو هنگامی اتفاق می‌افتد که یک یا چندین بورس زانو تحریک‌شده یا دچار التهاب شود. از جمله عواملی که می‌تواند زانو را دچار بورسیت کند، می‌توان به فشار طولانی مدت و حرکات تکراری روی زانو مانند دویدن اشاره کرد. اگر مفصل زانو برای مدت طولانی در یک موقعیت نگهداشته شود نیز ممکن است این عارضه را تشدید کند.
علائم بورسیت زانو
- درد اولیه تیز یا کوبنده که با درد مبهم و دردناک همراه است
- تورم و قرمزی در جلوی زانو
- گرما در اطراف مفصل
- درد هنگام زانوزدن
- درد زانو در هنگام ثابت ماندن به مدت طولانی
- صاف کردن و خم کردن مشکل است
بورسیت ممکن‌است گاهی با برخی مشکلات دیگر زانو مانند آرتریت، شکستگی‌های استرسی و تاندونیت اشتباه گرفته‌‌شود. برای صحیح مشکل، فیزیوتراپ یا پزشک ارتوپد ارزیابی کامل و آزمایش‌های خاصی را انجام می‌دهد (مانند اشعه ایکس، MRI، اولتراسوند).
در بیشتر موارد، بورسیت زانو خود به خود با درمان کم یا بدون درمان برطرف می‌شود. با این حال، در برخی موارد ممکن است نیاز به مراقبت‌های پزشکی داشته باشد، و مداخله پزشکی با هدف تسکین علائم است. این شامل درمان های اساسی مانند اصلاح سبک زندگی، درمان‌های خانگی و مصرف دارو می‌شود. برای پایدار شدن علائم نیز گزینه‌های دیگر شامل تزریق کورتیکواستروئید، آسپیراسیون و جراحی در دسترس هستند.
۴. تاندونیت کشکک
تاندونیت کشکک، که به‌آن تاندیوپاتی کشکک یا “زانوی جهنده” نیز گفته می‌شود، آسیبی است که با استفاده بیش‌ازحد زانوها شایع می‌شود. ورزشکاران اغلب این نوع آسیب را در ورزش‌هایی که پرش یا فرود شدید معمول است (مانند والیبال، بسکتبال، پرش طول) به دست می‌آورند. همچنین زمانی اتفاق می افتد که بدن خود را به طور ناگهانی تحت تمرینات بیشتری قرار دهید یا روی سطوح سخت مانند بتن تمرین کنید. فشاری که به صورت ناگهانی و زیاد بر روی تاندون ها وارد شود، تاندون را دچار پارگی های ریزی می کند که باعث ملتهب شدن عضلات می‌شود.
تاندونیت کشکک معمولاً شروع تدریجی درد دارد. ورزشکاران با علائم خفیف تا متوسط حتی به تمرین و رقابت ادامه می‌دهند. در ابتدا معمولا آسیب به سرعت بهبود می یابد. اما اگر این آسیب به طور مکرر اتفاق بیوفتد، التهاب ممکن است سریعتر از رشد بهبود بدن، پیشروی داشته باشد. در نتیجه آسیب‌بدن بیشترشده و منجربه اختلال در عملکرد و درد در زانو می‌شود.
علائم تاندونیت کشکک
- درد و حساسیت زیر کاسه زانو
- دردی که با پریدن، فرودآمدن، دویدن یا نشستن طولانی بدتر می‌شود
- ضعف در زانو
برای تشخیص مشکل، پزشک با اعمال فشار به قسمت‌های خاصی از زانوی شما نواحی دردناک را ارزیابی می‌کند. درد تاندونیت کشکک در جلوی زانوی شما، درست زیر کاسه زانو خواهد بود. برای تشخیص قطعی‌تر، دکتر ابراهیم زاده متخصص ارتوپد آزمایش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سونوگرافی یا MRI را نیز انجام خواهدداد. در نهایت فیزیوتراپی به مدت طولانی ممکن است به توانبخشی زانوها کمک کند.
۵. آسیب رباط زانو
رباط ها نوارهایی از بافت همبند سخت هستند که یک مفصل را احاطه کرده‌اند تا حرکت را پشتیبانی و کنترل کنند. آسیب‌های رباط که معمولاً به عنوان رگ به رگ شدن زانو شناخته می‌شود، اغلب به دلیل آسیب ورزشی رخ می‌دهد که منجر به ناپایدار شدن مفصل زانو می‌شود. آنها همچنین حرکت زانوی شما را به‌شدت محدود می‌کنند.
زانو توسط 4 رباط اصلی که استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می کند، تثبیت می‌شود، یعنی:
- رباط صلیبی قدامی (ACL)
رباطی در مرکز زانو که چرخش و حرکت رو به جلو استخوان ساق پا را کنترل می کند. آسیب ACL یک پارگی یا رگ به رگ شدن ACL است که در اثر توقف یا تغییر جهت ناگهانی، پریدن و فرود آمدن ایجاد می‌شود. در ورزش هایی مانند اسکی، بسکتبال و فوتبال رایج است.
- رباط متقاطع خلفی (PCL)
رباطی در مرکز زانو که حرکت رو به عقب استخوان ساق پا را کنترل می کند. PCL، قوی ترین رباط زانوی شما، ممکن است در هنگام کشش یا پاره شدن با یک ضربه شدید و شدید، معمولاً در حین تکل فوتبال یا ورزش های مشابه، آسیب ببیند.
- رباط جانبی جانبی (LCL)
رباط مسئول ثبات داخلی زانو. LCL می تواند در فعالیت هایی که شامل پیچش، خم شدن یا تغییر جهت سریع است آسیب ببیند. یک مثال زمانی است که داخل زانو در حین بازی فوتبال ضربه می زند.
- رباط جانبی داخلی (MCL)
رباطی که زانو خارجی را تثبیت می کند. این آسیب که اغلب به آن رگ به رگ شدن MCL می گویند، در اثر ضربه مستقیم به قسمت بیرونی زانو، مانند هنگام بازی فوتبال یا هاکی، ایجاد می شود.
هنگامی که هریک از این چهار آسیب‌دیده باشد، زانو در جهتی که رباط آسیب‌دیده تثبیت می‌شود، بی‌ثباتی نشان می‌دهد. چهار تست ویژه برای ارزیابی صدمات وجود دارد که اینها عبارتند از: تست قدامی داور (برای ACL)، تست داور خلفی (برای PCL)، تست استرس Valgus (MCL) و تست استرس واروس (LCL).
علائم آسیب رباط زانو
- شنیدن صدای‌بلند از زانو یا ضربه‌ناگهانی به آن
- درد ناگهانی و شدید که گاهی شما را از شرکت در ورزشتان باز می‌دارد
- کبود شدن اطراف زانو
- بی ثباتی زانو
- تورم در ساعات اولیه آسیب
- احساس شلی در مفصل
- خم شدن زانو به سمت بیرون
- پیچ خوردگی زانو
- خالی کردن زانو
دکتر ابراهیم زاده جراح و متخصص ارتوپد با انجام معاینه فیزیکی به‌بررسی آسیب به‌رباط زانوی شما می‌کند. وی زانو را از نظر تورم و حساسیت به درد بررسی کرده و به ارزیابی محدوده دامنه حرکتی و اعمال فشار خارجی بر روی زانو می پردازد.
{profile}
میزان آسیب بر اساس یک سیستم درجه بندی، گرید خفیف درجه II متوسط و درجه III شدید. مدت زمانی که رگ به رگ شدن زانو ادامه می یابد به نوع رگ به رگ شدن زانو، شدت آسیب، برنامه توانبخشی و نوع ورزشی که انجام می دهید بستگی دارد.
آسیب های خفیف تا متوسط معمولا خود به خود بهبود می‌یابند. با اینکه اکثر پارگی های رباط های جانبی زانو MCL و LCL عموما نیازی به عمل جراحی ندارند اما در موارد خاص رباط های صلیبی ACL یا PCL به دلیل کشیدگی بیش از حد یا پاره شدن، نیاز به عمل ترمیم خواهند داشت.به طور کلی می توانید با استفاده از کمک یک فیزیوتراپ و یک برنامه مناسب درمانی، انتظار بهبود کامل را داشته باشید.
۶. سندروم باند ایلوتیبیال Iliotibial Band
نوار ایلیوتیبیال یا باند ایلیوتیبیال (ITB) یک نوار ضخیم از فاسیا است که درطول بیرونی ران شما تا بالای ساق پا کشیده شده‌است. از بافت‌همبند فیبری‌متراکم تشکیل‌شده‌است که از تاج ایلیاک امتداد یافته و در زانو قرار می‌گیرد. ITB و ماهیچه‌های مرتبط با آن برای امتداد، ربودن و چرخش‌جانبی مفصل‌ران عمل می‌کنند.
سندرم Iliotibial Band یک آسیب غیرتروماتیک درنظر گرفته‌می‌شود که با ضعف‌زمینه‌ای عضلات ابدکتور هیپ همراه است. استفاده بیش از حد به دلیل خم شدن و اکستنشن مکرر زانو ایجاد می شود که معمولاً در بین دوچرخه سواران و دوندگان باعث ایجاد درد در کناره زانو می شود. همچنین با فعالیت های دیگری مانند دوچرخه سواری، هاکی، شنا، پیاده روی و بسکتبال همراه است.
علائم سندرم Iliotibial Band
- حساسیت به درد در قسمت بیرونی زانو
- درد طولانی مدت بعد از ورزش
- احساس کلیک کردن
- حساسیت در باسن
- گرمی و قرمزی اطراف زانو
تشخیص این سندروم با بررسی سابقه درمانی افراد انجام می‌شود که مشکلات سلامتی و علائم فعلی شما را شرح می دهد. این همچنین شامل یک معاینه فیزیکی و ارزیابی کامل دامنه حرکتی و قدرت زانوهای شما خواهد بود. با استفاده از آزمایش‌های خاص، پزشک می‌تواند بین سندرم باند ایلیوتیبیال و سایر علل بالقوه پشت زانو درد (مانند آرتروز، پارگی منیسک) تمایز قائل شود. البته برای تشخیص دقیق‌تر، دکتر ابراهیم زاده متخصص ارتوپد شما را برای دریافت تصویر ام آر آی یا اشعه‌ایکس ارجاع خواهد داد.
اکثر مردم به داروهای ضد درد یا ضد التهاب، کمپرس سرد، تمرینات کششی و تقویتی پاسخ مناسبی می‌دهند. همچنین لازم است که فرد برای مدتی فعالیت خود را محدود کند تا درد به حداقل برسد، از آسیب بیشتر جلوگیری شود و زانو به طور کامل بهبود یابد.
اکثر بیماران از سندرم باند ایلیوتیبیال بهبود می‌یابند، اما معمولا هفته‌ها یا ماه ها طول می‌کشد تا بدون درد یا ناراحتی به فعالیت کامل بازگردند.
۷. آسیب منیسک
منیسک یک غضروف هلالی شکل در زانو است که به عنوان ضربه گیر عمل می‌کند. پارگی منیسک به‌عنوان یک آسیب شایع زانو در نظر گرفته می‌شود و به‌دلیل پیچش ناگهانی یا ضربه شدید به‌خصوص در محیط های ورزشی ایجاد می‌شود.
آسیب می تواند به صورت مجزا یا همراه با آسیب های رباط رخ دهد. همچنین بسته به‌میزان آسیب می‌تواند از جزئی تا شدید متغیر باشد.
علائم آسیب منیسک
- درد موضعی در سمت داخلی یا جانبی زانو
- احساس قفل و کلیک کردن
- تورم متناوب و تاخیری
پارگی منیسک براساس گرفتن شرح حال کامل و معاینه فیزیکی تشخیص داده می‌شود. برای تأیید تشخیص، ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های تصویربرداری مانند MRI، اشعه ایکس یا آرتروسکوپی نیز باشد.
درمان فوری آسیب های منیسک شامل روش RICE (استراحت، یخ، فشرده‌سازی، بالابردن) است. مهم است که این پروتکل طی 48 تا 72 ساعت برای کاهش درد و مراقبت فوری پزشکی رعایت شود. علاوه‌براین، پروتکل No HARM نیز باید اعمال شود – بدون گرما، بدون الکل، بدون دویدن یا فعالیت، و بدون ماساژ که به کاهش تورم و خونریزی زانو آسیب‌دیده کمک می‌کند.
از طریق فیزیوتراپی، ماهیچه های اطراف زانو و پاهای شما را می توان تقویت کرد و باعث ایجاد ثبات و حمایت از مفاصل زانو می شود. حتی ممکن است بیمار مجبورباشد از زانوبند استفاده کند که به‌طورخاص برای حمایت از آسیب منیسک طراحی شده‌است. با این حال، اگر درد ادامه یابد و علیرغم تلاش های توانبخشی زانوی شما قفل شود، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
بیماران می‌توانند از طریق درمان محافظه کارانه یا جراحی به این امر دست یابند. ورزشکاران حتی می‌توانند در رشته‌های ورزشی قبلی خود بپردازند. با این حال، این نیز درست است که وقتی غضروف آسیب دید، نمی‌توان آن را به خوبی ترمیم کرد. به‌همین دلیل است که همه باید به دنبال راه هایی برای جلوگیری از پارگی مینیسک باشند (مانند تمرین قدرتی عضلات اطراف، وضعیت مناسب بدن یا حفظ وزن سالم).
۸. بیماری ازگود اشلاتر
بیماری ازگود اشلاتر (Osgood-Schlatter disease) یک بیماری مربوط به استخوان‌سازی بیش‌ازحد طبیعی در ناحیه برجستگی استخوان درشت‌نی است. معمولاً بیماران از درد ناحیه مربوطه شاکی هستند.
بیماری ازگود اشلاتر در پسران و دختران یازده تا پانزده سال اتفاق می‌افتد. بیماری در پسران شیوع بیشتری نسبت به دخترها دارد. این بیماری با سطح فعالیت‌های فرد ارتباط دارد. در ورزشکاران (وزرش‌های سنگین) شیوع بیماری به علت بالا بودن میزان فعالیت فرد بیشتر از افراد غیر ورزشکار است.
علائم بیماری ازگود اشلاتر
- تاندون کشکک متورم و توبروزیت تیبیال
- درد، تورم و حساسیت در ناحیه توبروزیته تیبیا (برجستگی استخوانی زیر کاسه زانو)
- افزایش درد در حین فعالیت‌هایی مانند دویدن، پریدن یا چمباتمه‌زدن
- تسکین موقت درد با استراحت
درمان معمولاً شامل استراحت، یخ، فشرده‌سازی و افزایش ارتفاع (RICE)، همراه با داروهای ضد التهابی و فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف است. دربیشتر موارد، با بسته‌شدن صفحه رشد، این بیماری خود به خود برطرف می‌شود.
۹. سندرم درد پاتلوفمورال
سندرم درد پاتلوفمورال، که به عنوان زانوی دونده نیز شناخته می شود، با درد در اطراف کاسه زانو (کشکک) مشخص می‌شود و به دلیل عدم تعادل و ناهماهنگی در عضلات و ساختارهای اطراف زانو ایجاد می‌شود. در ورزشکارانی که در ورزش‌هایی شرکت می‌کنند که شامل خم شدن مکرر زانو است، مانند دویدن، دوچرخه سواری و پریدن، رایج است.
علائم سندرم درد پاتلوفمورال
- درد مبهم و دردناک جلوی زانو
- دردی که با فعالیت‌هایی مانند چمباتمه‌زدن، بالارفتن از پله‌ها یا نشستن طولانی مدت بدتر می‌شود
- خم شدن گاه به گاه زانو و از جا در رفتن زانو
گزینه‌های درمانی شامل فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف زانو، بهبود انعطاف پذیری و اصلاح عدم تعادل، و همچنین استفاده از ارتز کفش برای حمایت از پاها و کاهش استرس روی مفصل زانو است.
۱۰. کشیدگی‌های چهار سر ران و همسترینگ
ماهیچه‌های ران را می‌توان به دو گروه اصلی تقسیم کرد: همسترینگ و چهار سر ران. همسترینگ شامل سه ماهیچه – عضله دوسر فموریس، نیمه‌تندینوزوس و نیمه غشایی – است که از ران تا زانو در امتداد پشت ساق شما کشیده می‌شوند.
این ماهیچه‌ها با هم کار می کنند تا خم شدن زانو و اکستنشن لگن را امکان پذیر کنند. در همین حال، عضلات چهار سر ران در قسمت قدامی ران شما، بین لگن و زانو قرار دارند. آنها از طریق تاندون های مربوطه به لگن، استخوان های لگن، استخوان ران (استخوان های ران) و کشکک (کاسه زانو) شما متصل می شوند.
کشیدگی عضلات چهارسر ران و همسترینگ آسیب‌های رایج عضلانی هستند و زمانی اتفاق می‌افتند که فیبرهای عضلانی بیش‌ازحد کشیده می‌شوند و منجر به پارگی می‌شوند. این آسیب‌ها در ورزش‌هایی که نیاز به دوی سرعت، پریدن یا تغییر مسیر ناگهانی دارند، شایع هستند.
علائم کشیدگی عضلات چهارسر ران و همسترینگ
- درد ناگهانی و شدید در جلو (چهارسر ران) یا پشت (همسترینگ) ران
- تورم و کبودی
- دشواری در راه رفتن یا تحمل
در نهایت باید بدانید که…
درد و درد در ناحیه زانو را نادیده نگیرید زیرا ممکن است نشانه آسیب زانو باشد. برای یک درمان صحیح، داشتن اطلاعات دقیق و جامع و معاینه توسط دکتر ابراهیم زاده جراح ارتوپد و متخصص زانو مورد نیاز است. یک جراح ارتوپد با تجربه، از تکنیک های جراحی مناسب استفاده می‌کند و عوارض احتمالی را به حداقل می‌رساند و خطرات آسیب مجدد را کاهش می‌دهد.
