کیست مینیسک زانو ، تشخیص و راه‌های درمان

در مفصل زانو بین استخوان ها بافتی وجود دارد که وظیفه ضربه گیری را برعهده دارد. نام این ضربه گیر مینیسک است. منیسک زانو از دو بخش خارجی و داخلی تشکیل شده‌است. در کنار عملکرد ضربه گیری، مینیسک می تواند به استخوان ران (فمور) و استخوان ساق پا (تیبیا) کمک کرده که در کنار یکدیگر به درستی قرار گیرند. دراین مقاله به علل پدید آمدن کیست مینیسک زانو، پارگی آن، نحوه تشخیص و راه‌های درمان آن می‌پردازیم.

دکتر محمد حسین ابراهیم زاده

• شماره مطب: ۰۵۱-۳۸۵۴۱۸۱۲ و ۳۸۴۰۹۴۵۲-۰۵۱
• آدرس مطب: مشهد- خیابان کوهسنگی ۷- ساختمان فراز-طبقه هفتم

دکتر ابراهیم زاده را بهتر بشناسید

کیست مینیسک اگرچه از نظر اسمی به عنوان کیست شناخته می شود اما در واقع تنها کیسه ای پر از مایع بین مفصلی است. این عارضه تومور یا زائده غیرطبیعی نیست، بلکه تنها مقداری از یک مایع طبیعی بین مفصلی است که در یک جای غیر عادی نشت کرده است.   

از دلایل تشکیل کیست مینیسک این است که پارگی غضروف مینیسک به مایع بین مفصلی اجازه خروج می دهد. بدن پیوسته در حال تولید مایع مفصلی است و مقدار اضافی تولید شده را نیز جذب می‌کند. هنگامی که این مایع ازمایع مفصلی خارج می‌شود، کیسه‌ای تشکیل داده که به آن کیست مینیسک گفته می‌شود. 

دلیل عدم جذب این کیست این است که کیست به صورت یک شیر یک طرفه عمل کرده و هرچیزی می تواند وارد کیست شود اما از آن خارج نمی شود.  

مینیسک‌ها همچنین نقش موثری در تثبیت وضعیت زانو ایفا کرده و مواد مغذی را به غضروف مفصل می رسانند. بالا رفتن سن از جمله عواملی است که پارگی مینیسک را افزایش می دهد. وجود پارگی در مینیسک می‌تواند موجب التهاب در مفصل شده و بدن در این حالت تولید مایع مفصلی را افزایش می‌دهد. افزایش این مایع در خارج از مینیسک باعث ایجاد کیست بر روی مفصل می شود.

علائم ایجاد کیست مینیسک زانو

• وجود یک برآمدگی دردناک در مفصل زانو
• احساس درد در هنگام ایستادن
• احساس ناراحتی و درد درهنگام حرکت‌دادن مفصل زانو
• امکان مشاهده یک برآمدگی سفت هنگامی که زانو صاف است
• تورم در مفصل زانو
• عدم توانایی در صاف کردن یا خم کردن زانو
• خالی شدن ناگهانی مفصل زانو 

دلایل بروز مینیسک زانو

پارگی مینیسک زانو با وارد شدن آسیب به زانو بسیار محتمل است. این عارضه اغلب با بالا رفتن سن در افراد دیده‌می‌شود. اما معمولا آسیب‌دیدگی ناشی از چرخش یا پیچ‌خوردن نیز می‌تواند از علل آن باشد.

مینیسک زانو در شرایط زیر بیشتر اتفاق می‌افتد:

ورزش های سنگین

ورزش‌هایی مانند فوتبال، راگبی و ورزش‌هایی که نیازمندپوشیدن کفش‌های میخ‌دار و ورزش‌هایی مثل اسکواش و بسکتبال

آسیب دیدگی قبلی زانو

آسیب به رابط زانو و ضرب خوردگی اجزای زانو در ابتلا به مینیسک زانو تاثیر گذار است. ضربه های مکرر مفصل زانو به خصوص انجام فعالیت های سنگین ورزشی بلافاصله پس از آسیب قبلی و عمل جراحی موجب پاره شدن یا تشدید پارگی یا افزایش کیست مینیسک می‌شود.

روش‌های درمان مینیسک زانو

ابتدا از یخ و دارو های مسکن برای کاهش درد و التهاب آسیب دیدگی مینیسک استفاده می شود. گاهی اوقات کیست مینیسک نیاز به خارج کردن مایع اضافی دارد. در نهایت برای کاهش علائم، از عمل جراحی استفاده می شود.   

دارو درمانی

• داروهای مسکن و ضد التهاب غیر استروئید مانند آسپرین و ایبوپروفن و یا سایر مسکن ها مانند استامینوفن می توان برای بیماران تجویز کرد.
• قبل از عمل جراحی کیست مینیسک زانو به مدت ۷ روز از مصرف دارو خودداری نمایید.
• داروهای مسکن صرفا پس از عمل برای بیمار تجویز خواهند شد.
• تزریق کورتیکو استروئید برای کاهش التهاب مفصل استفاده می شوند. تعداد محدودی از این تزریق می تواند برای بیمار تجویز گردد.

سرما درمانی

یخ درمانی، سرما درمانی یا کمپرس سرد به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در هر سه تا چهار ساعت یکبار، التهاب درد را کاهش می دهد. بیمار می‌تواند از بسته‌های یخ یا ماساژ یخ استفاده کند. 

درمان پارگی کیست منیسک زانو

اگر منیسک خود را پاره کنید، ممکن است پای شما متورم شود و احساس سفت شدن داشته باشید. ممکن است هنگام چرخاندن زانو احساس درد کنید یا نتوانید پای خود را به طور کامل صاف کنید.

درمان پارگی منیسک به اندازه آن، نوع آن و محل قرارگیری آن در غضروف بستگی دارد. به‌احتمال زیاد، دکتر ابراهیم زاده متخصص زانو مشهد به‌شما توصیه می‌کند که در ابتدا استراحت کنید، از مسکن استفاده کنید و یخ را روی زانوی خود بمالید تا تورم کاهش‌یابد. وی همچنین ممکن است فیزیوتراپی را پیشنهاد کند. این کار به تقویت عضلات اطراف زانو و ثابت نگه داشتن آن کمک می کند.

عمل جراحی کیست منیسک

اگر این درمان ها مؤثر نبودند یا اگر آسیب شما شدید باشد، ممکن است جراحی را توصیه کنند. برای اطمینان، دکتر ابراهیم زاده احتمالا MRI انجام خواهد داد و حتی ممکن‌است با آرتروسکوپ به‌پارگی نگاه کند. آرتروسکوپی زانو ابزار نازکی است که در انتهای آن یک دوربین و نور دارد. این ابزار به پزشکان اجازه می دهد تا داخل مفاصل شما را ببینند. در ویدیوی زیر به طور کامل روش جراحی آرتروسکوپی ترمیم مینیسک زانو را مشاهده می‌کنید:

در صورتی که نیاز به مشاوره در مورد جراحی زانو دارید، می‌توانید از طریق شماره‌های 05138541812 و 05138409452 با مطب دکتر ابراهیم زاده، متخصص جراحی زانو تماس حاصل فرمایید.

اگر معاینه پزشک نشان داد که پارگی مینیسک شما خفیف است (درجه 1 یا 2)، ممکن است نیازی به جراحی نداشته باشید. اگر درجه 3 باشد، احتمالا این کار را خواهید کرد. پزشک متخصص زانو ممکن است یکی از موارد زیر را انجام دهد:

ترمیم با آرتروسکوپی زانو

پزشک متخصص زانو دکتر ابراهیم زاده بریدگی‌های کوچکی در زانوی شما ایجاد می‌کند. وی یک آرتروسکوپ را وارد کزده تا پارگی را به خوبی ببیند. سپس دستگاه های کوچکی را که شبیه دارت هستند در امتداد پارگی قرار می دهد تا آن را بخیه بزند. بدن شما به مرور زمان اینها را جذب خواهد کرد.

منیسککتومی جزئی آرتروسکوپیک

پزشک شما تکه‌ای از منیسک پاره شده را برمی‌دارد تا زانوی شما بتواند به‌طور طبیعی عمل کند.

منیسککتومی کامل آرتروسکوپیک

در طول این روش، پزشک کل منیسک را برمی دارد.

ترمیم مینیسک کم خطر است و عوارض بسیار نادر است. عوارض آن ممکن است شامل آسیب به اعصاب پوست، عفونت و سفتی زانو باشد. دکتر ابراهیم زاده ممکن‌است برای کمک به جلوگیری از عفونت آنتی بیوتیک تجویزکند. وی همچنین ممکن‌است جوراب های فشرده را برای کمک به جلوگیری از لخته‌شدن خون توصیه کند.

مدت زمان ریکاوری چقدر است؟

برای ثابت نگه داشتن زانوی خود ممکن است مجبور شوید از بریس یا گچ استفاده کنید. همچنین احتمالاً باید حداقل یک ماه از عصا استفاده کنید تا وزنتان را از روی زانو بردارید.

پزشک متخصص زانو ممکن است فیزیوتراپی را به عنوان بخشی از بهبودی شما توصیه کند. این کار به افزایش دامنه حرکتی شما و به قوی تر شدن زانوی شما کمک می‌کند.

اگر جراحی منیسککتومی جزئی یا کامل انجام دهید، باید انتظار داشته باشید که در حالت خوشبینانه بهبودی زانوی شما حدودا یک ماه به‌طول بی‌انجامد. اگر منیسک شما ترمیم شده‌است، ممکن است مدت زمان ریکاوری تا ۳ ماه نیز به درازا بکشد. البته مدت‌زمان بهبودی هرشخص بسته به‌ نوع عمل و جراحت واردشده می‌تواند کمتر یا بیشتر باشد.

پس از جراحی نیاز است که از تمرین های حرکتی برای تقویت عضلات مفصل و بازیابی محدوده حرکتی استفاده شود. این تمرینات توسط فیزیوتراپ برای بیمار مشخص می شود که می تواند در خانه یا در مرکز فیزیوتراپی انجام شود.

کیست مینیسک زانو نیاز به جراحی دارد؟

بسیاری از کیست های مینیسک زانو نیازی به درمان ندارند و باعث ایجاد درد و ناراحتی نمی‌شوند. اما باید بدانید که این کیست‌ها به طور طبیعی درمان نمی‌شوند و عمل جراحی می‌تواند یک روش درمانی موثر برای این بیماری باشد.

پیشگیری

برای پیشگیری از بروز علائم و مبتلا شدن به کیست مینیسک زانو می توانید از روش‌های زیر استفاده کنید.

• انجام تمرینات کششی قبل از شروع فعالیت‌های روزانه
• تناسب اندام و وزن در ناحیه زانو و ران
• افزایش انعطاف پذیری بدن با تمرینات کششی
• استفاده از تکنیک های صحیح برای پریدن هنگام ورزش
• استفاده از زانوبند و ابزار های محافظتی برای مفاصل آسیب‌پذیر در هنگام ورزش یا فعالیت هایی که نیاز به استفاده مداوم از زانو دارند.

ورزش هایی برای درمان پارگی مینیسک زانو

ورزش شدید می تواند منیسک، لایه ای از غضروف در زانو را پاره کند. ورزش‌های ملایم – مانند اسکات کوتاه، بالا بردن پاشنه‌های ایستاده و فر کردن همسترینگ – ممکن است به بهبودی کمک کند.

پارگی ممکن است به دلیل فشار زیاد، گاهی اوقات در نتیجه ورزش ایجاد شود. علائم رایج عبارتند از:

• درد
• تورم
• کلیک کردن
• گرفتن
• قفل کردن
• ضعف

این آسیب بیشتر در بین پرسنل نظامی در حال انجام وظیفه و سایر افرادی که بسیار فعال هستند دیده می شود. این خطر به طور کلی در میان مردان بالای 40 سال بیشتر است.

8 تمرین برای بهبود پارگی مینیسک

برای افرادی که پارگی کمتری دارند، دکتر ابراهیم زاده جراح متخصص زانو ممکن است ورزش های ملایم را توصیه کند. انجام این تمرینات ممکن است برایتان موجب ایجاد ناراحتی شود، که این طبیعی است. با این حال، اگر هر کدام از ورزش ها باعث درد زانویتان شد، انجام آن را متوقف کنید.

1. مینی اسکات

جهت تقویت عضلات چهارسر ران و عضلات بزرگ جلوی ران، مینی اسکوات توصیه می شود. انجام این ورزش بدون وارد کردن فشار زیاد به زانو کمک می کند.

بایستید و پشت، شانه ها و سر را به دیوار نزدیک کنید.
پاهایتان را به اندازه شانه هایتان باز کرده و تقریبا نیم متر از دیوار فاصله داشته باشید.
زانوها را کمی خم کنید، باسن را به سمت زمین بیاورید . و در حدود 15 درجه خمیدگی، توقف کنید.
این وضعیت را به مدت 10 ثانیه نگه دارید، سپس بدن را به آرامی به حالت اولیه برگردانید.
2 ست به تعداد 8 تا 10 نوبت انجام دهید. بین هر ست حدود 30 ثانیه تا 1 دقیقه به زانویتان استراحت دهید.

2. تقویت عضلات چهار سر ران

این تمرین به صورت ایزومتریک است، به این معنی که با نگه داشتن بدن در وضعیت ایستا، عضلات را تمرین می دهد.

برای انجام تقویت عضله چهار سر ران:

صاف روی زمین بنشینید یا دراز بکشید و پاها را از بدن دور کنید.

عضلات چهار سر را منقبض کنید و از آنها برای فشار دادن پشت زانوها به سمت زمین استفاده کنید.

این وضعیت را به مدت 10 تا 20 ثانیه حفظ کنید.

2 ست 10 تایی انقباض را انجام دهید و بین ست ها بین 30 ثانیه تا 1 دقیقه استراحت کنید.

3. بلند کردن پای مستقیم

انجام این تمرین موجب تقویت عضلات چهار سر ران و همسترینگ می شود.

برای انجام بالا بردن مستقیم پا:

روی زمین دراز بکشید و پای چپ را صاف و پای راست را دراز کنید.
پشت و لگن را در حالت خنثی نگه دارید، پای راست را خم کنید و عضلات ران راست را سفت کنید و به آرامی پای راست را از روی زمین بلند کنید.
پس از بلند کردن پای راست تا حدود 45 درجه، به آرامی آن را به زمین برگردانید.
قبل از جابجایی به پای چپ، 2 ست 10 تکراری را انجام دهید.

4.  آویزان کردن زانو به صورت دمر

این تمرین باعث افزایش دامنه حرکتی زانو می شود.

برای اجرای این حرکت:

رو به پایین روی تخت دراز بکشید و پاها را روی لبه دراز کنید.

به نیروی جاذبه اجازه دهید تا زمانی که پایتان کاملا کشیده شود، زانویتان را به آرامی به پایین بکشد.

این وضعیت را به مدت 15 تا 30 ثانیه نگه دارید، قبل از اینکه زانوی چپ را بالا بیاورید.

این کار را سه بار تکرار کنید، سپس همین کار را برای زانوی راست انجام دهید.

5. حلقه های همسترینگ

این تمرین عضلات همسترینگ را که ماهیچه های پشت ران هستند، تقویت می کند.

برای انجام این حرکت:

درحالی که روی شکم خود دراز کشیده اید، سعی کنید پاهایتان را صاف نگهدارید.

به آرامی زانوی راست را خم کنید، پای راست را به سمت باسن بلند کنید.

به آرامی پای راست را پایین بیاورید.

2 ست 8 تا 10 تکراری را انجام دهید و حدود 30 ثانیه استراحت کنید.

پس از انجام کامل ست، این حرکت را با پای چپ نیز انجام دهید.

6. پاشنه همسترینگ

این یکی دیگر از تمرینات همسترینگ است و می تواند به تقویت عضلات شکم کمک کند.

برای انجام پاشنه همسترینگ:

به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کنید و پاها را صاف روی زمین بگذارید.

پاها را طوری خم کنید که فقط پاشنه ها با زمین تماس داشته باشند.

پاشنه ها را در زمین فرو کنید و به آرامی آنها را حدود 5 اینچ از بدن بلغزانید.

پاشنه ها را به سمت عقب بلغزانید و به حالت اولیه برگردید.

2 ست 8 تا 10 تکراری را انجام دهید و بین ست ها بین 30 ثانیه تا 1 دقیقه استراحت کنید.

7. بالا بردن پاشنه پا در حالت ایستاده

برای تقویت عضلات ساق پا از این تمرین استفاده کنید.

برای انجام بلند کردن پاشنه پا به صورت ایستاده:

بایستید و پاها را به اندازه عرض لگن باز کنید و دست‌ها را روی یک مبلمان سنگین و محکم برای حمایت قرار دهید.

به آرامی پاشنه ها را تا جایی که راحت است از روی زمین بلند کنید.

در این حالت مکث کنید، سپس به آرامی پاشنه ها را روی زمین پایین بیاورید.

3 ست 8 تا 10 تکراری را انجام دهید و بین ست ها 30 ثانیه تا 1 دقیقه استراحت کنید.

8. حالت صدفی

این تمرین بسیار متفاوت عمل می کند و ماهیچه ها، از جمله رباینده لگن و عضلات باسن را تحت تاثیر قرار می دهد.

برای اجرای حالت صدفی:

به پهلوی چپ دراز بکشید و باسن و پاها را همیشه در یک راستا نگه دارید.

زانوها را 45 درجه خم کنید و به آرامی زانوی بالایی را تا جایی که ممکن است بالا بیاورید بدون اینکه کمر یا لگن را حرکت دهید.

به آرامی زانوی بالایی را به حالت شروع پایین بیاورید.

2 ست 8 تا 10 تکراری را انجام دهید و بین ست ها حدود 1 دقیقه استراحت کنید. و سپس جای پاهارا عوض کنید