کیست مینیسک زانو چه علائمی دارد؟ (راه‌های درمان کیست مینیسک)

در مفصل زانو بین استخوان ها بافتی وجود دارد که وظیفه ضربه گیری را برعهده دارد. نام این ضربه گیر مینیسک است. منیسک از دو بخش خارجی و داخلی تشکیل شده است. در کنار عملکرد ضربه گیری، مینیسک می تواند به استخوان ران (فمور) و استخوان ساق پا (تیبیا) کمک کرده که در کنار یکدیگر به درستی قرار گیرند. در این مقاله به علل پدید آمدن کیست مینیسک، نحوه تشخیص و راه های درمان آن می‌پردازیم.

دکتر محمد حسین ابراهیم زاده

• شماره مطب: ۰۵۱-۳۸۵۴۱۸۱۲ و ۳۸۴۰۹۴۵۲-۰۵۱
• آدرس مطب: مشهد- خیابان کوهسنگی ۷- ساختمان فراز-طبقه هفتم

دکتر ابراهیم زاده را بهتر بشناسید

کیست مینیسک اگرچه از نظر اسمی به عنوان کیست شناخته می شود اما در واقع تنها کیسه ای پر از مایع بین مفصلی است. این عارضه تومور یا زائده غیرطبیعی نیست، بلکه تنها مقداری از یک مایع طبیعی بین مفصلی است که در یک جای غیر عادی نشت کرده است.   

از دلایل تشکیل کیست مینیسک این است که پارگی غضروف مینیسک به مایع بین مفصلی اجازه خروج می دهد. بدن پیوسته در حال تولید مایع مفصلی است و مقدار اضافی تولید شده را نیز جذب می کند. هنگامی که این مایع ازمایع مفصلی خارج می شود، کیسه ای تشکیل داده که به آن کیست مینیسک گفته می‌شود. 

دلیل عدم جذب این کیست این است که کیست به صورت یک شیر یک طرفه عمل کرده و هرچیزی می تواند وارد کیست شود اما از آن خارج نمی شود.  

مینیسک‌ها همچنین نقش موثری در تثبیت وضعیت زانو ایفا کرده و مواد مغذی را به غضروف مفصل می رسانند. بالا رفتن سن از جمله عواملی است که پارگی مینیسک را افزایش می دهد. وجود پارگی در مینیسک می تواند موجب التهاب در مفصل شده و بدن در این حالت تولید مایع مفصلی را افزایش می دهد. افزایش این مایع در خارج از مینیسک باعث ایجاد کیست بر روی مفصل می شود.

علائم ایجاد کیست مینیسک زانو

• وجود یک برآمدگی دردناک در مفصل زانو
• احساس درد در هنگام ایستادن
• احساس ناراحتی و درد در هنگام حرکت دادن مفصل زانو
• امکان مشاهده یک برآمدگی سفت هنگامی که زانو صاف است
• تورم در مفصل زانو
• عدم توانایی در صاف کردن یا خم کردن زانو
• خالی شدن ناگهانی مفصل زانو 

دلایل بروز کیست مینیسک

پارگی مینیسک زانو با وارد شدن آسیب به زانو بسیار محتمل است. این عارضه اغلب با بالا رفتن سن در افراد دیده می شود. اما معمولا آسیب دیدگی ناشی از چرخش یا پیچ خوردن نیز می تواند از علل آن باشد.

مینیسک زانو در شرایط زیر بیشتر اتفاق می‌افتد:

ورزش های سنگین

ورزش هایی مانند فوتبال، راگبی و ورزش هایی که نیازمند پوشیدن کفش های میخ دار و ورزش هایی مثل اسکواش و بسکتبال

آسیب دیدگی قبلی زانو

آسیب به رابط زانو و آسیب دیدگی اجزای زانو در ابتلا به مینیسک زانو تاثیر گذار است. آسیب دیدگی های مکرر مفصل زانو  به خصوص انجام فعالیت های سنگین ورزشی بلافاصله پس از آسیب قبلی و عمل جراحی موجب پاره شدن یا تشدید پارگی یا افزایش کیست مینیسک می‌شود.

روش‌های درمان کیست مینیسک

ابتدا از یخ و دارو های مسکن برای کاهش درد و التهاب آسیب دیدگی مینیسک استفاده می شود. گاهی اوقات کیست مینیسک نیاز به خارج کردن مایع اضافی دارد. در نهایت برای کاهش علائم، از عمل جراحی استفاده می شود.   

دارو درمانی

• داروهای مسکن و ضد التهاب غیر استروئید مانند آسپرین و ایبوپروفن و یا سایر مسکن ها مانند استامینوفن می توان برای بیماران تجویز کرد.
• قبل از عمل جراحی کیست مینیسک زانو به مدت ۷ روز از مصرف دارو خودداری نمایید.
• داروهای مسکن صرفا پس از عمل برای بیمار تجویز خواهند شد.
• تزریق کورتیکو استروئید برای کاهش التهاب مفصل استفاده می شوند. تعداد محدودی از این تزریق می تواند برای بیمار تجویز گردد.

سرما درمانی

یخ درمانی، سرما درمانی یا کمپرس سرد به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در هر سه تا چهار ساعت یکبار، التهاب پ درد را کاهش می دهد. بیمار می تواند از بسته های یخ یا ماساژ یخ استفاده کند. 

عمل جراحی

در عمل جراحی مینیسک زانو با ایجاد یک شکاف در نزدیک مفصل زانو که به آن آرتروسکوپیکال گفته می شود، کیست مینیسک از محل خارج می شود. 

پس از جراحی نیاز است که از تمرین های حرکتی برای تقویت عضلات مفصل و بازیابی محدوده جرکتی استفاده شود. این تمرینات توسط فیزیوتراپ برای بیمار مشخص می شود که می تواند در خانه یا در مرکز فیزیوتراپی انجام شود.

کیست مینیسک چطور پیش می‌رود؟

بسیاری از کیست های مینیسک زانو نیازی به درمان ندارند و باعث ایجاد درد و ناراحتی نمی شوند. اما باید بدانید که این کیست ها به طور طبیعی درمان نمی شوند و عمل جراحی می تواند یک روش درمانی موثر برای این بیماری باشد.

پیشگیری

برای پیشگیری از بروز علاپم و مبتلا شدن به کیست مینیسک می توانید از روش های زیر استفاده کنید.

• انجام تمرینات کششی قبل از شروع فعالیت های روزانه
• تناسب اندام و وزن در ناحیه زانو و ران
• افزایش انعطاف پذیری بدن با تمرینات کششی
• استفاده از تکنیک های صحیح برای پریدن هنگام ورزش
• استفاده از زانوبند و ابزار های محافظتی برای مفاصل آسیب پذیر در هنگام ورزش یا فعالیت هایی که نیاز به استفاده مداوم از زانو دارند.