علائم شانه یخ زده یا منجمد چیست و چگونه درمان می‌شود؟

شانه یخ زده که کپسولیت چسبنده نیز نامیده‌می‌شود، یک اختلال شایع‌ است که باعث درد، سفتی و ازدست‌دادن دامنه‌حرکتی طبیعی شانه می‌شود. علائم و نشانه‌ها معمولاً به آرامی شروع می‌شوند، سپس شدید‌تر می‌شوند. اما راه درمان شانه منجمد چیست و به چه دلایلی این عرضه رخ می‌دهد؟ دراین مقاله قصدداریم درمورد یکی دیگر از آسیب‌های شانه با نام شانه یخ زده صحبت‌کنیم، پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

شانه یخ‌ زده چیست؟

شانه یخ زده ناشی از ازدست‌دادن تدریجی حرکت در مفصل شانه (گلنوهومرال) است. این مفصل از یک توپ(سر بازو) و حفره(گلنوئید) تشکیل شده‌است. به طور معمول یکی از متحرک ترین مفاصل بدن است. هنگامی که شانه منجمد می‌شود، مفصل گیر کرده و حرکت آن محدود می‌شود. با گذشت زمان، علائم معمولاً در عرض 1 تا 3 سال بهتر می‌شوند. بی‌حرکت نگه‌داشتن شانه برای مدت‌طولانی خطر ابتلا به شانه یخ زده را افزایش می‌دهد که ممکن است پس از جراحی یا شکستن بازو اتفاق بیفتد.درمان شانه یخ زده شامل تمرینات دامنه حرکتی است. گاهی اوقات درمان شامل کورتیکواستروئیدها و داروهای بی‌حس کننده است که به مفصل تزریق می‌شود. به ندرت، جراحی آرتروسکوپی برای شل کردن کپسول مفصل مورد نیاز است تا بتواند آزادانه‌تر حرکت کند.

جراحی شانه

علت یخ زدگی شانه چیست؟

اگرچه بسیاری‌ از بیماری‌های‌ شانه با درد و ازدست‌ دادن حرکت همراه‌‌ است، اما شانه یخ زده اغلب به‌دلیل التهاب(تورم، درد و تحریک) بافت‌های اطراف مفصل ایجادمی‌شود. بافتی که مفصل‌را می‌پوشاند و آن‌را درکنارهم نگه‌می‌دارد کپسول نامیده می‌شود. به طور معمول کپسول دارای چین‌هایی است که می‌تواند با حرکت بازو به موقعیت‌های مختلف منبسط و منقبض شود. در یک شانه یخ زده، کپسول ملتهب‌شده و زخم ایجاد می‌شود. با زخم شدن و سفت شدن چین‌های کپسول، حرکت شانه محدود‌شده و حرکت مفصل دردناک می‌شود. این حالت کپسولیت چسبنده (اسکار)،(التهاب کپسول) نامیده‌می‌شود. دقیقاً مشخص نیست که چه چیزی باعث این وضعیت می‌شود. بی حرکتی شانه (به عنوان مثال پس از آسیب بازو) می‌تواند منجر به یخ زدگی شانه شود. التهاب عضلات ویا تاندون‌ها، مانند تاندونیت روتاتور کاف یا بورسیت، می‌تواند باعث منجمد شدن مفصل شانه شود.

شانه منجمد چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

شانه منجمد زمانی اتفاق می‌افتد که بافت پیوندی قوی اطراف مفصل شانه (به نام کپسول مفصل شانه) ضخیم، سفت و ملتهب شود. کپسول مفصلی حاوی رباط‌هایی است که قسمت بالای استخوان بازو (سر بازو) را به حفره شانه (گلنوئید) متصل می‌کند و مفصل را محکم در جای خود نگه می‌دارد. این مفصل معمولاً به عنوان مفصل «توپ و سوکت» شناخته می‌شود. این وضعیت شانه “شانه یخ زده” نامیده‌ می‌شود زیرا هرچه درد بیشتری احساس‌ شود، احتمال استفاده از شانه کمتر می‌شود. عدم استفاده باعث ضخیم شدن و سفت شدن کپسول شانه می‎شود و حرکت شانه را دشوارتر می‌کند.

چه‌کسانی در معرض خطر ابتلا به شانه یخ زده هستند؟

برخی عوامل ممکن است خطر ابتلا به شانه منجمد را افزایش دهند.

سن: بزرگسالان، معمولاً بین 40 تا 60 سال.

جنسیت: در زنان شایع تر از مردان است.

عدم تحرک یا کاهش تحرک: افرادی که مجبور بوده‌اند از حرکت‌دادن شانه خود تا حدی جلوگیری کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به شانه منجمد هستند. حرکت محدود می‌تواند نتیجه عوامل بسیاری باشد، از جمله:

آسیب روتاتور کاف
دست شکسته
سکته
بهبودی پس از جراحی

دیابت: بین 10 تا 20 درصد افراد مبتلا به‌دیابت، به شانه یخ زده مبتلا می‌شوند.

سایر بیماری‌ها و شرایط سلامت: شامل سکته مغزی، کم کاری تیروئید (غده تیروئید کم کار)، پرکاری تیروئید (غده تیروئید پرکار)، بیماری پارکینسون و بیماری قلبی است. سکته‌مغزی یک عامل خطر برای شانه یخ زده است، زیرا حرکت بازو و شانه در اثر سکته‌ مغزی محدود می‌شود. اینکه چرا بیماری‌ها و شرایط دیگر، خطر ابتلا به شانه یخ زده را افزایش‌ می‌دهند مشخص نیست.

دکتر محمد حسین ابراهیم زاده

شماره مطب: ۰۵۱-۳۸۵۴۱۸۱۲ و ۳۸۴۰۹۴۵۲-۰۵۱
آدرس مطب: مشهد- خیابان کوهسنگی ۷- ساختمان فراز-طبقه هفتم

دکتر ابراهیم زاده را بهتر بشناسید

علائم و نشانه‌های منجمد چیست؟

علائم شانه منجمد به سه مرحله تقسیم می‌شود:

مرحله انجماد: در این مرحله شانه سفت و هر حرکت شانه باعث درد می‌شود و توانایی حرکت شانه محدود می‌شود. درد به آرامی افزایش می‌یابد و ممکن است در شب شدیدتر شود. این مرحله 2‌‌‌‌‌تا9 ماه طول می‌کشد.
مرحله یخ زده: در این مرحله، درد ممکن است کاهش یابد، اما شانه سفت باقی بماند. این امر انجام وظایف و فعالیت‌های روزانه را دشوارتر می‌کند. این مرحله 4تا12 ماه طول می‌کشد.
مرحله ذوب: در این مرحله درد کاهش می‌یابد و توانایی حرکت دادن شانه به آرامی بهبود می‌یابد. بهبود کامل یا تقریباً کامل، با بازگشت قدرت و حرکت طبیعی اتفاق می‌افتد. این مرحله 6 ماه تا 2 سال طول می‌کشد.

شانه یخ زده چگونه تشخیص داده‌می‌شود؟

اولین قدم گرفتن شرح‌حال کامل و معاینه‌فیزیکی توسط پزشک است.

جهت رزرو نوبت برای معاینه حضوری متخصص جراحی شانه مشهد دکتر ابراهیم زاده می‌توانید از طریق شماره‌های 05138541812 و 05138409452 تماس حاصل فرمایید.

محدوده حرکتی غیرفعال: پزشک شانه شما را در تمام جهات حرکت می‌دهد تا دامنه حرکت و وجود درد همراه با حرکت را بررسی کند. این نوع معاینه، که در آن پزشک بازوی شمارا حرکت می‌دهد، تعیین «محدوده حرکتی غیرفعال» نامیده می‌شود.

محدوده حرکتی فعال: پزشک به‌شما اجازه می‌دهد شانه خودرا به‌تنهایی حرکت‌دهید و حرکت دادن شانه شما را برای تعیین”محدوده فعال حرکتی” تماشا خواهد کرد.

پزشک شما ممکن است تصمیم بگیرد که نیاز به تزریق ماده بی حسی در شانه خود دارید. این دارویی است که درد را بی حس می‌کند. به این طریق می‌تواند دامنه حرکتی فعال و غیرفعال شما را بهتر قضاوت کند. دو نوع حرکت با هم مقایسه می‌شوند. افرادی که شانه منجمد دارند، دامنه حرکتی فعال و غیرفعال محدودی دارند.

عکس‌برداری با اشعه ایکس از شانه نیز به‌طور معمول انجام می‌شود تا مطمئن شویم که علت علائم به دلیل مشکل دیگری مانند آرتریت شانه نیست. آزمایشات تصویربرداری پیشرفته مانند تصویربرداری تشدید مغناطیسی MRI و سونوگرافی معمولاً برای تشخیص شانه یخ زده مورد نیاز نیستند. ممکن است آنها به دنبال مشکلات دیگری مانند پارگی روتاتور کاف باشند.

راه های درمان شانه منجمد چیست؟

شانه یخ زده معمولاً با گذشت‌زمان بهترمی‌شود، اگرچه ممکن‌است تا 3 سال طول‌بکشد. تمرکز، درمان کنترل درد و بازگرداندن حرکت و قدرت از طریق فیزیوتراپی است.

درمان غیر جراحی

اکثر افراد مبتلا به شانه یخ زده با درمان‌های نسبتاً ساده برای کنترل درد و بازگرداندن حرکت بهبود می‌یابند.

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی. داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن درد و تورم را کاهش می‌دهند.

تزریق استروئید کورتیزون یک داروی ضد التهابی قوی است که مستقیماً به مفصل شانه شما تزریق می‌شود.

هیدرودیلاتاسیون: اگر علائم شما با روش‌های غیرجراحی دیگر برطرف نشد، پزشک ممکن است هیدرودیلاتاسیون را توصیه کند. این روش شامل تزریق آرام حجم زیادی از مایع استریل به مفصل شانه برای گسترش و کشش کپسول مفصل شانه است. هیدرودیلاتاسیون توسط رادیولوژیست انجام می‌شود که از تصویربرداری برای هدایت قراردادن مایع استفاده‌می‌کند.

فیزیوتراپی: تمرینات خاص به بازیابی حرکت کمک می‌کند. اینها ممکن است تحت نظارت یک فیزیوتراپیست یا از طریق یک برنامه خانگی انجام شوند. درمان شامل حرکات کششی یا دامنه حرکتی برای شانه است. گاهی اوقات از گرما برای کمک به شل شدن شانه قبل از کشش استفاده می‌شود.

درمان جراحی

اگر علائم شما با درمان و سایر روش‌های محافظه کارانه برطرف نشد، شما و پزشکتان ممکن است در مورد جراحی صحبت کنید. مهم است که با پزشک خود در مورد پتانسیل خود برای بهبودی با درمان‌های ساده و خطرات ناشی از جراحی صحبت کنید.

جراحی برای شانه منجمد معمولاً درطول “مرحله 2: یخ زده ” ارائه می‌شود. هدف از جراحی کشش و رهاسازی کپسول مفصلی سفت‌شده است. رایج ترین روش‌ها شامل دستکاری تحت بیهوشی و آرتروسکوپی شانه است.

حرکت تحت بیهوشی: در طی این روش، شما به خواب می‌روید. پزشک شانه شما را مجبور به حرکت می‌کند که باعث کشیدگی یا پارگی کپسول و بافت اسکار می‌شود. این سفت شدن را آزاد می‌کند و دامنه حرکت را افزایش می‌دهد.

آرتروسکوپی شانه: در این روش، پزشک بخش‌های تنگ کپسول مفصلی را برش می‌دهد. این کار با استفاده از ابزارهایی به اندازه مداد که از طریق برش‌های کوچک در اطراف شانه شما وارد می‌شوند انجام می‌شود.

دربسیاری از موارد، حرکت تحت بیهوشی و آرتروسکوپی به‌صورت ترکیبی برای به‌دست‌آوردن حداکثر نتایج استفاده‌می‌شود. اکثر بیماران با این روش‌ها نتایج خوبی دارند.

مدت زمان بهبودی شانه منجمد چقدر است؟

پس از جراحی، فیزیوتراپی برای حفظ حرکتی که با جراحی به‌دست‌آمده، ضروری است. زمان بهبودی شانه یخ زده متفاوت‌است، از 6 هفته تا 3 ماه. اگرچه این یک روند کند است، اما تعهد شما به درمان مهمترین عامل در بازگشت به تمام فعالیت‌هایی است که از آن لذت می‌برید.

نتایج درازمدت پس از جراحی عموماً خوب است، به طوری که اکثر بیماران درد کمتر یا بدون درد و بهبود دامنه حرکتی دارند. با این حال، در برخی موارد، حتی پس از چندین سال، حرکت به طور کامل بر نمی‌گردد و درجاتی از سفتی باقی می‌ماند. بیماران دیابتی اغلب بعد از جراحی درجاتی از سفتی شانه ادامه پیدا می‌کنند.اگرچه غیر معمول است، اما شانه منجمد می‌تواند عود کند، به خصوص اگر یک عامل کمک کننده مانند دیابت هنوز وجود داشته باشد.

در درمان‌های غیرجراحی، شانه منجمد می‌تواند 1.5 تا 3 سال طول بکشد تا بهبود یابد. گاهی اوقات ممکن است طولانی‌تر شود. اما درد و سفتی معمولاً در نهایت از بین می‌رود.

تمرینات کششی برای شانه منجمد

همیشه قبل از انجام تمرینات شانه خود را گرم کنید. بهترین راه برای انجام این کار این است که به مدت 10 تا 15 دقیقه دوش آب گرم یا حمام بگیرید. شما همچنین می‌توانید از یک پد گرم‌کننده مرطوب یا حوله‌مرطوب گرم‌شده در مایکروویو استفاده کنید، اما ممکن است آنقدرها موثر نباشد.

در انجام تمرینات زیر کشش را تا حد تنش انجام دهید اما درد نداشته باشید.

کشش آونگ

ابتدا این تمرین را انجام دهید. شانه‌های خود را شل کنید. بایستید و کمی خم شوید، اجازه‌دهید بازوی آسیب‌دیده شما آویزان شود. بازو را در یک دایره کوچک بچرخانید به قطر حدود یک قدم . 10 دور در هر جهت، یک بار در روز انجام دهید. با بهبود علائم، قطر تاب خود را افزایش دهید. وقتی برای کارهای بیشتر آماده‌شدید، با نگه‌داشتن یک وزنه‌سبک در بازوی در حال چرخش، کشش را افزایش‌دهید.

کشش حوله

یک حوله را با دو دست پشت خود بگیرید و در حالت افقی نگه دارید. از بازوی سالم خود استفاده‌کنید تا بازوی آسیب‌دیده را به‌سمت بالا بکشید تا کشیده‌شود. همچنین می‌توانید یک نسخه پیشرفته از این تمرین را با حوله‌ای که روی شانه سالم خود قرار داد‌ اید انجام دهید. کف حوله را با بازوی آسیب‌دیده بگیرید و با بازوی سالم آن را به سمت پایین کمر بکشید. این کار را 10 تا 20 بار در روز انجام دهید.

راه رفتن با انگشت

رو به دیواری به اندازه سه چهارم بازو خود قرار بگیرید. با نوک انگشتان بازوی آسیب‌دیده، دیوار را در سطح کمر دراز کرده و لمس کنید. در حالی که آرنج خود را کمی خم کرده‌اید، انگشتان خود را به آرامی از دیوار بالا ببرید، مانند عنکبوت، تا زمانی که، بازوی خود را تا سطح شانه یا تا جایی که راحت می‌توانید بالا بیاورید. انگشتان شما باید این کار را انجام دهند، نه عضلات شانه شما. به آرامی بازو را پایین بیاورید (در صورت لزوم با کمک بازوی سالم) و تکرار کنید. این تمرین را 10 تا 20 بار در روز انجام دهید.

کشش در عرض بدن

بنشینید یا بایستید. از بازوی سالم خود برای بلندکردن بازوی آسیب‌دیده خود در آرنج استفاده کنید و آن را بالا و در سراسر بدن خود بیاورید و فشار ملایمی برای کشش شانه اعمال کنید. کشش را برای 15 تا 20 ثانیه نگه دارید. این کار را 10 تا 20 بار در روز انجام دهید.

کشش زیر بغل

با استفاده از بازوی سالم خود، بازوی آسیب‌دیده را روی یک قفسه در حد سینه بلند کنید. به آرامی زانوهای خود را خم کنید، زیر بغل را باز کنید. خم شدن زانوی خود را کمی عمیق کنید، زیربغل را به‌آرامی کشیده و سپس صاف‌کنید. با هر خم شدن زانو، کمی بیشتر کشش دهید، اما آن را مجبور نکنید. هر روز 10 تا 20 بار این کار را انجام دهید.

تمرینات تقویتی برای شانه منجمد

پس از بهبود نسبی شانه‌یخ‌زده و افزایش دامنه‌حرکتی شما، می‌توانید تمرینات تقویت کننده روتاتور کاف را اضافه کنید. قبل از انجام تمرینات تقویتی حتماً شانه خود را گرم کرده و حرکات کششی خود را انجام دهید.

چرخش به بیرون

یک کش لاستیکی را بین دستان خود نگه دارید و آرنج‌های خود را با زاویه 90 درجه نزدیک به پهلوهای خود نگه دارید. قسمت پایینی بازوی آسیب‌دیده را دو یا سه اینچ به‌سمت بیرون بچرخانید و پنج ثانیه نگه‌‌دارید. 10 تا 15 بار، یک بار در روز تکرار کنید.

چرخش به‌ داخل

کنار یک در بسته بایستید و یک سر یک کش ورزشی را به‌دور دستگیره‌در قلاب‌کنید. سر دیگر را با دست بازوی آسیب‌دیده بگیرید و آرنج را با زاویه 90 درجه نگه‌ دارید. باند را دو یا سه اینچ به سمت بدن خود بکشید و پنج ثانیه نگه‌دارید. 10 تا 15 بار، یک بار در روز تکرار کنید.