علائم و درمان پارگی اسلپ شانه چیست؟

ورزشکارانی که در پرتاب‌های مکرر یا ورزش‌های بالای سر شرکت می‌کنند در معرض خطر پارگی اسلپ (SLAP) یا پارگی لابروم در مفصل شانه هستند، اما امکان بروز این آسیب در افراد غیر ورزشکار نیز وجود دارد. قبلا در مورد جراحی شانه و پارگی لابروم شانه به صورت مفصل صحبت کرده‌ایم و در این مقاله قصد داریم در مورد علائم و راه درمان پارگی اسلپ شانه و علل بروز آن صحبت کنیم، پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

پارگی اسلپ چیست؟

اسلپ مخفف «لابروم بالایی از قدامی به خلفی» است. این نوع پارگی لابروم شانه در بالای  لابروم گلنوئید در جایی که به تاندون دو سر بازو متصل می‌شود، رخ می‌دهد و به صورت یک انحنا از قفسه سینه به سمت پشت گسترش می‌یابد. عارضه اسلپ به عنوان یک عارضه مجزا از سایر پارگی‌های لابروم در نظر گرفته می‌شوند زیرا لابروم فوقانی محل اتصال تاندون دوسر سر بلند است. آسیب به لابروم در این ناحیه می‌تواند منجر به علائم آسیب به لابروم، علائم آسیب عضله دوسر یا هر دو شود.

پارگی‌های اسلپ (که ضایعات اسلپ نیز نامیده می‌شود) از نظر شدت متفاوت است و از ساییدگی جزئی تا جدا شدن کامل از حفره شانه را شامل می‌شود. این آسیب‌ها در بین ورزشکارانی که ورزش آنها شامل حرکت بیش از حد بالای سر باشد اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال، بازیکنان بیسبال ، بازیکنان والیبال و تنیس بازان و… بیشتر در معرض خطر پارگی اسلپ هستند.

علت پارگی اسلپ چیست؟

پارگی اسلپ معمولا در پی حرکت ناگهانی و تروما و یا حرکت های تکراری به وجود می‌آید. با این حال، اغلب فشارهای مکرر روی شانه باعث می‌شوند که با گذشت زمان، لابروم شانه از بین برود. در هر دو مورد، پارگی‌های اسلپ در میان افرادی که فعالیت‌های روزانه‌شان مستلزم حرکت مکرر بازو به سمت بالا است، مانند وزنه‌برداران، بازیکنان تنیس و کارگران کارخانه یا کشتی‌رانی، شایع‌تر است. پارگی‌های اسلپ گاهی در نتیجه یا در ترکیب با تاندونیت عضله دوسر یا پارگی تاندون دوسر ایجاد می‌شوند. اگر تاندون دوسر بازو از محل اتصال به استخوان کتف (تیغه شانه) پاره شود، می‌تواند لابروم گلنوئید را همراه با آن پاره کند.

علائم پارگی اسلپ چیست؟

 پارگی اسلپ می‌تواند باعث درد و مشکلات دامنه حرکتی در لابروم شانه، تاندون عضله دوسر یا هر دو شود. علائم شایع پارگی اسلپ عبارتند از:

• درد مبهم یا دردناک در شانه، به ویژه هنگام بلند کردن سر
• احساس دردناک ضربه خوردن یا ساییدن شانه در حین حرکت
• مشکل در انجام حرکات عادی شانه
• درد در جلوی شانه نزدیک تاندون دوسر بازو
• احساس خواب رفتگی دست هنگام پرتاپ
• درد هنگام حرکت شانه یا بازو
• کاهش قدرت و توانمندی شانه

انواع پارگی اسلپ

اگر پارگی اسلپ برای شما تشخیص داده شده است، جراح شما ممکن است آن را “نوع 1 یا 2 یا 3 و غیره” نامیده باشد. پارگی‌های اسلپ بر اساس شدت پارگی طبقه بندی شده اند. انواع رایج آن نوع 1 تا 4 است، انواع دیگری نیز وجود دارد، اما این موارد نادر هستند.

اسلپ نوع 1

این یک پارگی و انحطاط جزئی به لابروم فوقانی است، جایی که لبه‌ها در امتداد حاشیه آزاد ناهموار و متلاشی هستند، اما لابروم کاملاً جدا نشده است.درمان معمولاً “دبرید” (تمیز کردن) لبه‌ها است.

اسلپ نوع 2

رایج ترین نوع پارگی اسلپ است و لابروم فوقانی به دلیل آسیب (اغلب دررفتگی شانه) به طور کامل از گلنوئید جدا می‌شود. این نوع یک شکاف بین غضروف مفصلی و اتصال لابروم به استخوان ایجاد می‌کند. پارگی‌های نوع اسلپ2 را می‌توان بیشتر به (الف) قدامی (ب) خلفی و (ج) ضایعات ترکیبی قدامی خلفی تقسیم کرد. درمان این نوع از عارضه اسلپ، چسباندن مجدد لابروم(ترمیم اسلپ) است که به روش آرتروسکوپی شانه انجام می‌شود.

اسلپ نوع3

پارگی نوع 3 یک پارگی «سطلی دسته‌ای» لابروم است که در آن لابروم پاره شده به مفصل آویزان می‌شود و باعث علائم «قفل شدن» و «ترکیدن» می‌شود. درمان معمولاً شامل برداشتن بخش «سطل-دسته» و سپس ترمیم لابروم جدا شده و ناپایدار باقیمانده (ترمیم اسلپ)است که مجددا با استفاده از آرتروسکوپی شانه انجام می‌شود.

اسلپ نوع 4

پارگی نوع اسلپ4  پارگی لابروم تا سر بلند تاندون دوسر بازو گسترش می‌یابد. درمان، چسباندن مجدد لابروم(ترمیم اسلپ) و ترمیم پارگی عضله دوسر یا تانودزیس عضله دوسر است و راه درمان، همانند موارد قبلی است.

پارگی اسلپ  چگونه تشخیص داده می‌شود؟

از آنجایی که این غضروف در عمق شانه قرار دارد، تشخیص پارگی لابروم در معاینه فیزیکی بسیار دشوار است، به ویژه از آنجایی که این پارگی اغلب همراه با آسیب‌های دیگر به بافت‌های نرم شانه و بازو رخ می‌دهد. یک پزشک متخصص، سابقه پزشکی، علائم و شرایطی که تحت آن آسیب شما رخ داده است را بررسی می‌کند. اگر پزشک شما مشکوک به پارگی اسلپ باشد، آزمایشات رادیولوژیک بافت نرم را تجویز می‌کند که معمولا یک MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) است، با این وجود این دقیق‌ترین راه برای اطمینان و بررسی ضایعه نیست.

دکتر ابراهیم زاده می‌گوید: بهترین راه برای تشخیص پارگی لابروم و اسلپ، آرتروسکوپی شانه است. متأسفانه این یک روش جراحی است و نیاز به نوعی بیهوشی دارد. از آنجایی که آناتومی داخل شانه می‌تواند بسیار پیچیده باشد، انجام تشخیص نیز به تجربه جراح نیاز دارد. رابطه بین پارگی لابروم و علائم آن به طور کامل مشخص نشده است، بنابراین به وضوح مشخص نیست که کدام یک باید ترمیم شوند و کدام یک را می‌توان به حال خود رها کرد تا به مرور ترمیم شود.

پارگی اسلپ چگونه درمان می شود؟

پارگی های اسلپ بسته به شرایط فردی بیمار ممکن است به صورت غیر جراحی یا جراحی درمان شوند. معمولاً ابتدا درمان‌های محافظه‌کارانه و غیرجراحی شامل استراحت و فیزیوتراپی امتحان می‌شوند، مگر در موارد شدید. هنگامی که جراحی ضروری است، انتخاب روش مناسب به سن فرد و نوع خاصی از پارگی اسلپ بستگی دارد. سه عمل جراحی رایج برای پارگی اسلپ عبارتند از:

• ترمیم اسلپ
• تانودزیس عضله دوسر
• تنوتومی عضله دوسر

ترمیم اسلپ

ترمیم اسلپ به روش آرتروسکوپی و با استفاده از تکنیک‌های کم تهاجمی انجام می‌شود. بسته به شدت پارگی، ممکن است لازم باشد لابروم و رباط‌ها با استفاده از بخیه دوباره به استخوان متصل شوند. بیمارانی که تاندونیت عضله دوسر را همراه با پارگی اسلپ تجربه می‌کنند، ممکن است نیاز داشته باشند که عضله دوسر خود را با جراحی از لابروم جدا کنند تا فشاری که بر روی آن وارد می‌کند کاهش یابد. لابروم و رباط ها با استفاده از بخیه دوباره به استخوان متصل شوند.

تانودزیس عضله دوسر

در این روش، تاندون دوسر بازویی از لابروم شانه جدا می‌شود و سپس دوباره به سمت پایین، مستقیماً روی استخوان بازو (بالا بازو) قرار می‌گیرد تا عملکرد خود را حفظ کند.

تنوتومی عضله دوسر

این نوع از جراحی شانه تاندون را از لابروم آزاد می‌کند (جدا می‌کند) و پزشک شما با توجه به نوع ضایعه و وخامت آن ممکن است از این روش جراحی شانه برای ترمیم پارگی اسلپ استفاده نماید.

توانبخشی (فیزیوتراپی)

در ابتدا، شانه شما باید در حین بهبود ساختارهای ترمیم شده محافظت شود. برای جلوگیری از حرکت بازوی خود، به احتمال زیاد 2 تا 6 هفته پس از جراحی از بند استفاده خواهید کرد و به شدت آسیب و پیچیدگی جراحی شما بستگی دارد. هنگامی که درد و تورم اولیه برطرف شد، پزشک شما را با یک برنامه فیزیوتراپی که به طور خاص برای شما و آسیب شما طراحی شده است، شروع می‌کند.

به طور کلی، یک برنامه درمانی ابتدا بر روی انعطاف پذیری تمرکز می‌کند. کشش‌های ملایم دامنه حرکتی شما را بهبود می‌بخشد و از سفتی شانه جلوگیری می‌کند. با پیشرفت روند بهبودی، به تدریج تمریناتی برای تقویت عضلات شانه و روتاتور کاف به برنامه شما اضافه می‌شود. این معمولاً 6 تا 10 هفته پس از جراحی رخ می‌دهد. پزشک با شما در مورد زمان ایمن بودن بازگشت به فعالیت ورزشی صحبت خواهد کرد. به طور کلی، ورزشکاران پرتاب کننده می توانند 3 تا 4 ماه پس از جراحی به پرتاب های اولیه بازگردند.

جراحی  پارگی چقدر موفقیت آمیز است؟

ترمیم اسلپ در ورزشکارانی که حرکات مکرر بازو را انجام می‌دهند نتایج متفاوتی را نشان داده است. این جراحی در بیماران زیر 40 سال موفقیت آمیزتر است، اما همچنان درمان انتخابی برای ورزشکاران سطح بالاست. بیماران مسن‌تر احتمال بیشتری دارد که نتایج بهتری از تانودزیس یا تنوتومی عضله دوسر داشته باشند. تکنیک‌های جراحی جدیدتر وقتی برای کاندیدهای جراحی مناسب اعمال می‌شود، به بسیاری از ورزشکاران اجازه می‌دهد تا به ورزش انتخابی خود بازگردند و در سطح بالایی به عملکرد خود ادامه دهند.

زمان نقاهت جراحی پارگی اسلپ  چقدر است؟

 زمان بهبودی جراحی پارگی اسلپ به عوامل زیادی بستگی دارد مانند:

• سلامت کلی
• سن
• نوع اسیب
• سطح فعالیت
• سایر مشکلات شانه

در حالی که جراحی معمولاً به صورت آرتروسکوپی به صورت سرپایی انجام می شود (به این معنی که بیماران در همان روز به خانه می روند)، بهبود بخشی آن سخت است. اکثر بیماران به مدت شش هفته در بند هستند و سپس در فیزیوتراپی تهاجمی تر می شوند تا روی کشش و تقویت کار کنند. ورزشکاران به تدریج شروع به بازگشت به ورزش در حدود چهار ماه پس از عمل جراحی با بازی کامل و بدون محدودیت به طور متوسط تا شش ماه می کنند.

چطور از پارگی اسلپ شانه جلوگیری کنیم؟

برخی از پارگی‌های SLAP اجتناب ناپذیر هستند. اگر بخواهید سقوط خود را با بازوی دراز خود بشکنید، ممکن است دچار پارگی SLAP شوید. اما می‌توانید در فعالیت‌های روزانه مانند ورزش‌های منظم که از حرکات بازو در بالای سر استفاده می‌کند و بلند کردن اشیاء با حرکات تند و سریع، لابروم خود را پاره کنید. در اینجا نحوه جلوگیری از پارگی اسلپ آمده‌است:

• قبل از ورزش، عضلات شانه خود را با حرکات کششی گرم کنید.
• به احساس شانه‌های خود توجه کنید و اگر متوجه تغییراتی مانند درد یا سفتی شدید با پزشک خود صحبت کنید.

سخن آخر

دراین مقاله درمورد یکی دیگر از آسیب‌های شانه صحبت کردیم، پارگی یا آسیب به اسلپ ممکن است برای هرکسی رخ دهد اما افراد مسن و ورزشکاران بیشتر در معرض این معضل هستند، اگر علائم مطرح‌شده دراین مطلب در شما بروز کرده‌است، پیشنهاد می‌کنیم در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

جهت رزرو نوبت برای معاینه حضوری متخصص جراحی زانو مشهد دکتر ابراهیم زاده می‌توانید از طریق شماره‌های 05138541812 و 05138409452 تماس حاصل فرمایید.