درمان شکستگی استخوان ترقوه و علل بروز آن در شانه

شکستگی استخوان ترقوه، یکی از شایع‌ترین شکستگی‌هایی است که افراد می‌توانند در طول زندگی خود به آن دچار شوند. معمولاً هنگام‌ سقوط و آسیب‌های‌ ورزشی یا تصادف‌جدی اتفاق‌می‌افتد، اکثر استخوان‌های‌ ترقوه شکسته با بندبازو و شانه بهبود می‌یابند. دربرخی‌موارد نادر و جدی‌تر، اگر شکستگی قطعات استخوان‌را بیش‌ازحد از جای خود خارج‌کند، ممکن است به‌درمان جراحی نیاز باشد. استخوان ترقوه استخوانی بلند و باریک است که از استخوان سینه تا هر شانه کشیده‌شده‌است. شما می‌توانید آن را در بالای سینه خود، درست زیرگردن خود احساس کنید. نوارهای سخت بافتی (رباط‌ها) استخوان ترقوه را به استخوان سینه و تیغه‌های شانه متصل می‌کند.

شکستگی استخوان ترقوه یا کلاویکل

ترقوه که به‌آن استخوان یقه نیز گفته‌ می‌شود، استخوانی دراز و S شکل است که بین شانه و جناغ سینه در بالای قفسه سینه قرار دارد. این تکیه‌گاه ساختاری، بین شانه و بقیه اسکلت را فراهم می‌کند و یکی از استخوان‌هایی است که اغلب در بدن شکسته‌می‌شود. ترقوه تنها استخوان بلند بدن است که به صورت افقی قرار دارد. همراه با تیغه شانه، کمربند شانه را تشکیل می‌دهد. این استخوان قابل لمس است و در افرادی که چربی کمتری در این ناحیه دارند، محل استخوان به وضوح قابل مشاهده است، زیرا برآمدگی در پوست ایجاد می‌کند. بیشتر شکستگی‌ها در قسمت میانی (شفت) استخوان رخ می‌دهد. درمواردنادر، استخوان درمحلی‌ درقفسه‌سینه یا تیغه‌‌ای که به‌شانه چسبیده، می‌شکند. ترقوه به کتف یا تیغه شانه و جناغ سینه می‌پیوندد و دو مفصل در دو انتهای استخوان تشکیل می‌دهد که عبارتند از:

• مفصل آکرومیوکلاویکولار: مفصل آکرومیوکلاویکولار بین آکرومیون کتف و ترقوه در بالای شانه تشکیل می‌شود که توسط رباط آکرومیوکلاویکولار در کنار هم نگه داشته می‌شود.
• مفصل استرنوکلاویکولار: مفصل استرنوکلاویکولار بین جناغ و ترقوه در جلوی قفسه سینه تشکیل می‌شود و توسط رباط کوستوکلاویکولار پشتیبانی می شود.

آیا انواع مختلفی از شکستگی‌های ترقوه وجود دارد؟

یک استخوان ترقوه می‌تواند دریک‌مکان ترک بخورد یا به‌چندقطعه تبدیل شود (شکستگی خردشده). تکه‌های شکسته‌شده ممکن‌است همچنان در یک ردیف قرارگیرند یا ممکن‌است درجای‌خود قرارنگیرند (شکستگی جابجا شده).

علائم شکستگی استخوان ترقوه چیست؟

اگر استخوان ترقوه بشکند چه می‌شود؟ در حالت شکستگی ترقوه ممکن است این موارد را تجربه کنید:

• شنیدن صدای کوبیدن یا ساییدن هنگام شکستن استخوان
• درد شدید، که با حرکت‌دادن آن ناحیه بدتر می‌شود
• شانه به سمت پایین یا به سمت جلو خم می‌شود زیرا استخوان دیگر آن را پشتیبانی نمی‌کند
• مشکل در بلند کردن بازو، همراه با احساس ساییدن احتمالی هنگام انجام این‌کار
• کبودی، تورم یا حساسیت در ناحیه شانه
• برآمدگی که می‌توانید از روی پوست ببینید
• بی‌حسی یا “سوزن و سوزن” (کمتر دیده‌شده)
• نفوذ استخوان از طریق پوست، همراه با خونریزی (به ندرت)
• “برآمدگی” در هنگام استراحت

روش تشخیص شکستگی استخوان ترقوه (کلاویکل)

در طول معاینه فیزیکی، پزشک متخصص در مورد علائم و سابقه پزشکی شما می‌پرسد. پزشک شما می‌خواهد درمورد چگونگی وقوع آسیب بشنود و آن ناحیه‌را به‌دقت بررسی‌خواهد کرد. در استخوان ترقوه شکسته، معمولاً یک “برآمدگی” آشکار روی‌محل‌شکستگی وجوددارد. این برآمدگی نشان‌می‌‌دهد که واقعاً شکستگی رخ‌داده‌است. پزشک فشار ملایمی به این ناحیه وارد می‌کند که ممکن است باعث درد و ناراحتی شما شود.

جهت رزرو نوبت برای معاینه حضوری متخصص جراحی زانو مشهد دکتر ابراهیم زاده می‌توانید از طریق شماره‌های 05138541812 و 05138409452 تماس حاصل فرمایید.

در جدی‌ترین موارد، یک قطعه استخوان ممکن است پوست را به شکل «چادر» فشار دهد یا آن را بشکند. در این صورت، پزشک شما ممکن است یک اسکن کامپیوتری (CT) را برای دیدن شکستگی‌ها با جزئیات بیشتر درخواست کند.آزمایشات دیگری ممکن است در زمان معاینه شما انجام شود. این برای اطمینان از اینکه هیچ عصب یا رگ خونی در طول شکستگی آسیب ندیده است. پزشک شما همچنین ممکن است برای کمک به تعیین محل شکستگی یا بررسی سایر آسیب‌های شانه، عکس‌برداری با اشعه ایکس را تجویز کند.

بعد از آسیب احتمالی به استخوان ترقوه چه کاری باید انجام دهید؟

درحالی‌که منتظر مراجعه به پزشک هستید، بازوی خود را با استفاده از یک حوله به عنوان بند ثابت نگه‌دارید. سعی‌کنید تا حد امکان دست خود را کمتر حرکت دهید. برای بی‌حرکت‌کردن استخوان ترقوه شکسته، احتمالاً باید از بندبازو استفاده‌کنید. داروهای مسکن مانند پاراستامول یا ایبوپروفن می‌توانند به‌کاهش‌درد کمک‌کنند. به کودکان زیر 16 سال آسپرین ندهید. نگه‌داشتن کیسه‌یخ روی ناحیه آسیب‌دیده نیز می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک کند، اما یخ را مستقیماً روی پوست خود قرار ندهید، زیرا ممکن است بسوزد.

درمان‌های غیر جراحی شکستگی کلاویکل

پزشک متخصص ابتدا تمام روش‌های غیرجراحی مناسب را برای افزایش تحرک و عملکرد امتحان می‌کند. استخوان‌های‌ ترقوه شکسته می‌توانند خودبه‌خود بدون‌جراحی با روش‌هایی مانند فیزیوتراپی، دارودرمانی و حمایت‌ازبازو بهبود یابند.

• تکیه گاه بازو: یک بند برای بازو و شانه معمولاً برای اطمینان از راحتی و کاهش درد استفاده می‌شود. جراحت برای بهبودی نیاز به زمان دارد و تنها در صورتی این اتفاق می‌افتد که بازو و شانه در وضعیت ثابتی قرار گیرند.
• دارو: ممکن است پزشک به شما توصیه کند که از داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن برای تسکین درد در حین بهبودی استفاده کنید.
• فیزیوتراپی: اغلب، پزشک توصیه می‌کند که ورزش‌هایی را برای اطمینان از حرکت صحیح آرنج انجام دهید. ازدست‌دادن مقداری قدرت شانه و بازو پس از شکستگی معمول است و تمرینات تدریجی به‌جلوگیری از ضعف کمک می‌کند.

در حین بهبود شکستگی استخوان ترقوه، به طور منظم به پزشک مراجعه خواهید کرد. آنها احتمالاً برای اطمینان از بهبود صحیح استخوان، عکس اشعه ایکس می‌گیرند. دربرخی‌موارد، استخوان ترقوه شکسته می‌تواند قبل‌از التیام‌کامل ازجای‌خود خارج‌شود. مهم است که با پزشک خود پیگیری کنید تا مطمئن شوید که قطعات شکستگی از جای خود خارج نمی‌شوند و استخوان‎‌ها در موقعیت نامناسب بهبود می‌یابند.در برخی موارد، یک برآمدگی بزرگ ممکن است در طول فرآیند بهبود ایجاد شود. این برجستگی معمولاً با بهبودی اندازه آن کاهش می‌یابد، اما ممکن است یک برآمدگی کوچک دائمی را پشت سر بگذارد.

درمان‌های جراحی این نوع شکستگی

در مواردی‌که شکستگی شدید باشد، پزشک ممکن‌است درمان جراحی‌را توصیه کند. جراحی شکستگی استخوان ترقوه معمولاً مستلزم بازگرداندن قطعات‌شکسته‌استخوان به‌موقعیت‌صحیح خود است. این می‌تواند اطمینان حاصل کند که قدرتی را که ممکن‌است در آسیب از دست‌داده باشید را دوباره به دست آورید.

کاهش باز و تثبیت داخلی: روشی که اغلب برای درمان شکستگی استخوان ترقوه استفاده می‌شود. قطعات استخوان به حالت طبیعی خود برمی‌گردند و با سخت افزار فلزی خاصی در جای خود قرار می‌گیرند. روش‌های رایج تثبیت داخلی عبارتند از:

• صفحات و پیچ‌ها: قطعات استخوان با پیچ‌های جراحی و صفحات فلزی که به سطح خارجی استخوان متصل می‌شوند در جای خود نگه داشته می‌شوند. ممکن است بعد از جراحی متوجه شوید که یک تکه پوست بی‌حس در زیر برش وجود دارد، اما با گذشت زمان با بهبودی این مقدار کاهش می‌یابد. صفحات و پیچ ها معمولاً پس از بهبودی برداشته نمی‌شوند مگر اینکه باعث ناراحتی شوند.
• پین‌ها یا پیچ‌ها: شکستگی را می‌توان با پین‌ها یا پیچ‌ها پس از قراردادن مجدد انتهای استخوان در جای خود نگه داشت. این برش‌ها کوچک‌تر از صفحات هستند و اغلب پوست را تحریک می‌کنند، بنابراین معمولا پس از بهبودی برداشته می‌شوند.

پزشک به شما توصیه می‌کند که از یخ و داروهای بدون نسخه برای کمک به مدیریت درد پس از جراحی استفاده کنید. اگر درد مداوم و شدید باشد، ممکن است برای چند روز برای شما داروی مقوی تجویز شود.

توانبخشی کلید بازیابی سالم و بازیابی حرکت شانه شما است. پزشک با شما در مورد اینکه آیا درمان‌های خانگی کافی است یا باید با یک متخصص کار کنید صحبت خواهد کرد. در هر دو مورد، به شما توصیه می‌شود که تمرینات را به آرامی و تدریجی انجام دهید و در صورت وجود هر گونه ناراحتی آن را متوقف کنید.

اگر سیگار می‌کشید یا از محصولات تنباکو استفاده می‌کنید، دیابت دارید یا مسن هستید، خطرات بیشتری برای عوارضی مانند عفونت، خونریزی و مشکل در بهبودی وجود دارد. قبل از انجام عمل، پزشک شما به طور عمیق در مورد جراحی و هر گونه عارضه ای که ممکن است در معرض آن باشید صحبت خواهد کرد.

شکستگی ترقوه چقدر طول می‌کشد تا بهبود یابد؟

مدت‌زمان بهبودی شکستگی‌اسخوان ترقوه به‌عوامل‌زیادی مانند سن، محل‌شکستگی و تعداد قطعات‌شکسته بستگی‌دارد. شکستگی ترقوه در کودکان (کمتر از 8 سال) ممکن است در چهار یا پنج هفته بهبود یابد و شکستگی ترقوه در نوجوانان ممکن است شش تا هشت هفته طول بکشد. با این‌حال، شکستگی در بزرگسالان یا نوجوانانی که رشد آن‌ها متوقف‌ شده‌است، 10 تا 12 هفته طول می‌کشد تا بهبود یابد و ممکن است بیشتر طول بکشد. اکثر شکستگی‌های ترقوه در یک بزرگسال تا چهار ماهگی به طور کامل بهبود می‌یابند. نشانه‌هایی وجود دارد که شکستگی‌های ترقوه که به قطعات بیشتری تقسیم می‌شوند، بیشتر از شکستگی‌های با قطعات کمتر طول می‌کشد.

در زمان انتظار برای بهبود شکستگی ترقوه چه باید کرد؟

در عرض چند روز پس از شکستگی، باید بتوانید انگشتان، مچ دست و آرنج خود را بدون ناراحتی زیاد حرکت دهید. با بهبود درد در ناحیه ترقوه، باید بتوانید کمی مفصل شانه را حرکت دهید تا از سفت شدن بیش از حد مفصل جلوگیری کنید. اگر مفصل‌‌شانه سفت‌‌شود، این‌وضعیت به‌عنوان شانه‌ ‎‌یخ‌ زده شناخته‌می‌شود. معمولاً با شروع کاهش درد در شکستگی، شروع حرکت شانه قابل انجام است. پزشک شما ممکن است حرکات را به شما نشان دهد یا شما را برای راهنمایی نزد یک فیزیوتراپیست بفرستد. به طور کلی حرکت شانه از بهبود شکستگی ترقوه پس از شروع به بهبود شکستگی جلوگیری نمی‌کند.

پس از بهبودی شکستگی، حرکت به طور کلی محدود نمی‌شود. ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا شکستگی به اندازه کافی بهبود یابد تا در برابر تماس مانند ورزش مقاومت کند. تقویت شانه و بازو باید تا زمان بهبودی شکستگی صبر کرد. تمرینات را نباید تا زمانی که پزشک شما تجویز کند انجام دهید. همچنین افرادی که می‌خواهند از نظر هوازی تناسب اندام داشته باشند معمولاً می‌توانند پس از چند هفته با اجازه پزشک ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی یا دوچرخه سواری را شروع کنند.

مرخص شدن بعد از درمان

بسته‌به‌میزان‌ آسیب، ممکن‌است لازم‌باشد یک‌شب دربیمارستان بمانید. قبل‌از ترخیص، به یک فیزیوتراپیست مراجعه کنید، که تمرینات ملایم بازو و شانه را به شما نشان دهد تا در خانه انجام دهید و بازوی خود را از بند خارج کنید. اینها به کاهش سفتی، تسکین بخشی از درد و تقویت عضلات شانه کمک می‌کند.

پیگیری بعد از درمان شکستگی استخوان ترقوه

احتمالاً باید حدود یک‌هفته پس از ترخیص به‌بخش سرپایی بیمارستان مراجعه‌کنید تا بررسی‌کنید استخوان ترقوه به‌درستی بهبود یافته‌باشد. اگر متوجه ضعف در بازو یا دست خود شدید یا درد ناگهان بدتر شد، به بخش مراجعه کنید.

چگونه می‌توانیم از شکستگی ترقوه جلوگیری کنیم؟

شکستگی ترقوه به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد و پیشگیری از آن دشوار است. اما برخی چیزها می‌توانند به حفظ ایمنی استخوان‌های شما کمک کنند:

• هنگام سوار شدن به وسیله نقلیه ایمن رانندگی کنید و کمربند ایمنی را ببندید.
• یک رژیم غذایی متعادل با کلسیم فراوان داشته باشید تا استخوان‌های خود را قوی نگه دارید.
• برای هر ورزش یا فعالیتی که انجام می‌دهید (مانند دوچرخه سواری) از تکنیک و موقعیت بدنی خوب استفاده کنید.
• هنگام ورزش یا شرکت در سرگرمی‌ها از وسایل محافظ استفاده کنید.

برای اطمینان از بهبودی بعد از شکستگی استخوان ترقوه چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟

چه جراحی داشته باشید چه نداشته باشید، باید به تمام قرارهای بعدی مراجعه کنید و با پزشک خود درباره مطالب زیرصحبت کنید:

• حرکت شانه خود را بررسی کنید.
• با شما در مورد احساسی که دارید و اینکه آیا هنوز درد دارید صحبت کنید.
• در صورت نیاز بیشتر عکسبرداری با اشعه ایکس بگیرید.

شما همچنین باید تمام توصیه‌های مربوط به ورزش را از پزشک و فیزیوتراپیست خود دنبال کنید. فیزیوتراپی می‌تواند کند و ناراحت کننده باشد، اما اگر می‌خواهید به فعالیت‌های عادی خود بازگردید، مهم است.در چند هفته اول فیزیوتراپی، تمرینات ملایمی برای جلوگیری از سفتی و درد انجام خواهید داد. در نهایت تمرینات را با وزنه‌های سبک و باندهای کششی شروع خواهید کرد. هنگامی که قطعات استخوان دوباره به هم می‌پیوندند، تمرینات قدرتی تهاجمی تری انجام خواهید داد.

توصیه‌هایی برای بهبود شکستگی کلاویکل

هنگام نقاهت از شکستگی استخوان ترقوه، طبق‌گفته دکتر ابراهیم زاده ممکن‌است این‌موارد مفید‌باشد:

اگر خوابیدن برایتان ناخوشاینداست، ازبالش‌های اضافی درشب استفاده‌کنید تا خودتان‌را بیشتر درحالت‌ ایستاده نگه‌دارید. درصورت ادامه درد و تورم در حالی که بازوی شما در بند است از کیسه یخ و مسکن استفاده کنید. اگر خیلی دردناک نیست (زمانی که فکر می کنید شکستگی شروع به بهبودی کرده است) بند را برای مدت کوتاهی بردارید. حداقل 10 تا 12 هفته پس از آسیب، ورزش تماسی انجام‌ندهید. پزشک به شما خواهد گفت که چه زمانی می‌توانید به سر کار برگردید و فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید.

منبع: orthoinfo.aaos.org