گزگز شانه ؛ علل، علامت و درمان
آیا تا به حال احساس گزگز یا سوزن سوزن شدن در شانه خود داشته اید؟ این احساس ناخوشایند می تواند به همراه درد شانه، فعالیت های روزانه شما را مختل کند. در این مقاله از وبسایت دکتر ابراهیم زاده متخصص ارتوپد مشهد، به بررسی علل، علائم، تشخیص و درمان های مختلف گزگز شانه خواهیم پرداخت.
تعریف گزگز شانه
گزگز شانه احساس سوزن سوزن شدن یا بی حسی در شانه است. این احساس اغلب به دلیل فشار بر عصب های اطراف شانه رخ می دهد.
علل رایج گزگز شانه
چندین عامل می توانند باعث گزگز شانه شوند، از جمله:
- آسیب های شانه: آسیب هایی مانند شکستگی، دررفتگی یا کشیدگی عضلات شانه می توانند به عصب ها فشار وارد کنند.
- التهاب بافت های نرم: التهاب بافت های نرم اطراف شانه، مانند بورسیت یا تاندونیت، نیز می تواند به عصب ها فشار وارد کند.
- فشار بر عصب های گردنی: فشار بر عصب های گردنی، مانند فشردگی دیسک، می تواند باعث گزگز شانه شود. دیابت: دیابت می تواند به آسیب عصب ها منجر شود، از جمله عصب های شانه.
علائم گزگز شانه
علاوه بر گزگز، درد شانه نیز می تواند همراه با سایر علائم باشد، از جمله:
- ضعف در شانه
- محدودیت حرکت شانه
- تورم یا قرمزی شانه
- درد در شب
انواع گزگز شانه
گزگز شانه می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. برخی از انواع رایج گزگز شانه عبارتند از:
گزگز شانه به دلیل فشار بر عصب
این نوع گزگز شانه اغلب به دلیل آسیب به عصب های اطراف شانه رخ می دهد. آسیب به عصب ها می تواند به دلیل فشار بر عصب ها توسط بافت های اطراف یا به دلیل آسیب به عصب ها در اثر بیماری یا آسیب فیزیکی رخ دهد.
گزگز شانه به دلیل التهاب بافت‌های نرم
التهاب بافت های نرم اطراف شانه، مانند بورسیت یا تاندونیت، نیز می تواند باعث گزگز شانه شود. این التهاب می تواند به عصب ها فشار وارد کند و باعث گزگز شود.
گزگز شانه به دلیل مشکلات گردن
مشکلات گردن، مانند فشردگی دیسک، می تواند باعث گزگز شانه شود. این مشکلات می توانند به عصب های گردنی فشار وارد کنند و باعث گزگز در شانه شوند.
نحوه تشخیص گزگز شانه توسط دکتر ابراهیم زاده متخصص شانه
تشخیص دقیق علت گزگز شانه برای تعیین بهترین روش درمان بسیار مهم است. پزشکان معمولاً از ترکیبی از روش‌های زیر برای تشخیص استفاده می‌کنند:
۱. معاینه فیزیکی:
- بررسی دامنه حرکتی شانه: پزشک با انجام حرکات مختلف، دامنه حرکتی شانه شما را ارزیابی می‌کند تا محدودیت‌های حرکتی و نقاط درد را مشخص کند.
- بررسی قدرت عضلات: قدرت عضلات اطراف شانه برای تشخیص ضعف عضلانی ناشی از آسیب یا بیماری بررسی می‌شود.
- بررسی حساسیت به لمس: پزشک نواحی حساس شانه و گردن را لمس می‌کند تا نقاط دردناک را مشخص کند.
- آزمایش‌های عصبی: پزشک ممکن است آزمایش‌هایی انجام دهد تا عملکرد عصب‌های دست و شانه را بررسی کند.
۲. آزمایش‌های تصویربرداری:
- رادیوگرافی (اشعه ایکس): برای بررسی شکستگی‌ها، آرتروز و سایر تغییرات استخوانی در مفصل شانه استفاده می‌شود.
- ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی): برای بررسی دقیق‌تر بافت‌های نرم مانند عضلات، تاندون‌ها، رباط‌ها و دیسک‌های بین مهره‌ای استفاده می‌شود.
- سونوگرافی: برای بررسی بافت‌های نرم و مایع سینوویال در مفصل شانه استفاده می‌شود.
۳. آزمایش‌های دیگر:
- الکترومیوگرافی (EMG): برای ارزیابی فعالیت الکتریکی عضلات و عصب‌ها استفاده می‌شود.
- آزمایش خون: برای بررسی وجود التهاب، عفونت یا بیماری‌های خود ایمنی استفاده می‌شود.
- نوار عصب: برای ارزیابی سرعت هدایت سیگنال‌های عصبی استفاده می‌شود.
- علل احتمالی گزگز شانه که پزشک ممکن است به دنبال آنها باشد عبارتند از:
- آسیب به روتاتور کاف: گروهی از عضلات و تاندون‌ها که به حرکت شانه کمک می‌کنند.
- بورسیت: التهاب کیسه‌های پر از مایع که به عنوان بالشتک برای مفاصل عمل می‌کنند.
- آرتروز: تخریب غضروف مفاصل
- فتق دیسک گردن: بیرون‌زدگی دیسک بین مهره‌ای که می‌تواند به عصب‌های گردن فشار وارد کند.
- سندرم تونل کارپال: فشردگی عصب میانی در مچ دست که می‌تواند باعث گزگز در دست و شانه شود.
- مشکلات عصبی: مانند دیابت، ام اس یا آسیب عصبی. پس از تشخیص علت، پزشک مناسب‌ترین درمان را برای شما تجویز خواهد کرد. این درمان‌ها ممکن است شامل فیزیوتراپی، داروهای ضد التهاب، تزریق کورتیکواستروئید یا در موارد شدید، جراحی باشد.
مهم است که به یاد داشته باشید: هرچه زودتر به دکتر ابراهیم زاده متخصص شانه مشهد مراجعه کنید، احتمال بهبودی کامل بیشتر خواهد بود.
درمان‌های خانگی برای گزگز شانه
خوشبختانه، بسیاری از موارد گزگز شانه را می‌توان با درمان‌های خانگی تسکین داد. در زیر به برخی از این درمان‌ها اشاره می‌کنیم:
استراحت و یخ درمانی:
استراحت دادن به شانه: از انجام فعالیت‌هایی که باعث تشدید درد می‌شوند خودداری کنید.
یخ درمانی: قرار دادن کمپرس یخ (یا کیسه یخ پیچیده شده در پارچه) به مدت 15 تا 20 دقیقه چند بار در روز می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
گرما درمانی:
کمپرس گرم: پس از چند روز یخ درمانی، می‌توانید از کمپرس گرم استفاده کنید تا گردش خون را افزایش داده و عضلات را شل کنید.
داروهای بدون نسخه:
مسکن‌ها: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
ماساژ:
ماساژ بافت نرم: ماساژ ملایم بافت‌های نرم اطراف شانه می‌تواند به کاهش درد و بهبود گردش خون کمک کند.
مراقبت از وضعیت بدن:
حفظ وضعیت صحیح بدن: هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام، به وضعیت بدن خود توجه کنید تا فشار روی شانه‌ها کاهش یابد.
تغذیه مناسب:
غذاهای ضد التهابی: مصرف غذاهای غنی از امگا 3 مانند ماهی سالمون، گردو و دانه کتان می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.
خواب کافی:
استراحت کافی: خواب کافی به بدن فرصت می‌دهد تا خود را ترمیم کند.
توجه: این درمان‌های خانگی معمولاً برای تسکین علائم خفیف تا متوسط گزگز شانه موثر هستند. اگر درد شما شدید است یا با گذشت زمان بهبود نمی‌یابد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق علت گزگز شانه، آزمایش‌هایی مانند رادیوگرافی، ام آر آی یا سونوگرافی را تجویز کند.
فیزیوتراپی و ورزش های کششی:
فیزیوتراپی می تواند به بهبود قدرت و دامنه حرکت شانه کمک کند. ورزش های کششی نیز می توانند به کاهش سفتی شانه کمک کنند.
ورزش‌های مناسب برای کاهش گزگز شانه
ورزش یکی از بهترین راه‌های درمان و پیشگیری از گزگز شانه است. با انجام تمرینات مناسب، می‌توانید عضلات شانه را تقویت کرده، انعطاف‌پذیری را افزایش داده و به کاهش فشار بر عصب‌ها کمک کنید.
توجه: قبل از شروع هر برنامه ورزشی، حتماً با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که تمرینات انتخابی برای شما مناسب هستند.
برخی از ورزش‌های مفید برای گزگز شانه عبارتند از:
حرکات چرخشی شانه: این حرکات به افزایش دامنه حرکتی شانه کمک می‌کنند. می‌توانید به آرامی شانه‌های خود را به صورت دایره‌ای بچرخانید.
کشش عضلات روتاتور کاف: روتاتور کاف گروهی از عضلات است که به ثبات شانه کمک می‌کنند. کشش این عضلات می‌تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد شانه کمک کند.
تقویت عضلات کتف: تقویت عضلات کتف به حمایت از شانه کمک می‌کند. تمریناتی مانند شنا، قایقرانی و پارو زدن می‌توانند به تقویت این عضلات کمک کنند.
یوگا و پیلاتس: این تمرینات به افزایش انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات مرکزی بدن کمک می‌کنند که می‌تواند به کاهش فشار بر شانه‌ها کمک کند.
نمونه‌ای از تمرینات ساده برای گزگز شانه
کشش رو به جلو: بازوی خود را در مقابل خود دراز کنید و با دست دیگر آرنج خود را به سمت بدن بکشید.
تمرین کشش پشت سر: یک دست را پشت سر قرار دهید و با دست دیگر آرنج را به سمت پایین بکشید.
حرکت کشش دیوار: دست‌ها را روی دیوار قرار دهید و بدن را به سمت جلو خم کنید.
چرخش داخلی شانه: یک دمبل سبک را در دست بگیرید و آرنج خود را به پهلو بچسبانید. دست را به سمت داخل بچرخانید.
چرخش خارجی شانه: یک دمبل سبک را در دست بگیرید و آرنج خود را به پهلو بچسبانید. دست را به سمت خارج بچرخانید.
نکات مهم:
- آرام شروع کنید: تمرینات را با تعداد تکرار کم و وزن سبک شروع کنید و به تدریج شدت آنها را افزایش دهید.
- به بدن خود گوش دهید: اگر در حین انجام تمرینات احساس درد شدید کردید، تمرین را متوقف کنید.
- تنفس عمیق: هنگام انجام تمرینات، به تنفس عمیق توجه کنید.
- تکرار: برای رسیدن به بهترین نتیجه، تمرینات را به طور منظم انجام دهید.
توجه: این اطلاعات تنها جنبه اطلاع‌رسانی دارد و نباید جایگزین توصیه‌های پزشک یا فیزیوتراپ شود. قبل از شروع هر برنامه ورزشی، حتماً با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید.
درمان‌های پزشکی برای گزگز شانه
در برخی موارد، درمان های پزشکی ممکن باشد:
تزریق استروئید
تزریق استروئید به مفصل شانه می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
چه زمانی هنگام گزگز شانه به جراحی شانه نیاز پیدا می کنیم؟
جراحی شانه معمولاً به عنوان آخرین راه حل برای درمان مشکلات شانه در نظر گرفته می‌شود و زمانی توصیه می‌شود که سایر روش‌های درمانی مانند فیزیوتراپی، دارو و تزریق کورتیکواستروئید مؤثر واقع نشوند.
دلایل عمده‌ای که ممکن است به جراحی شانه نیاز باشد عبارتند از:
پارگی روتاتور کاف شدید: هنگامی که پارگی تاندون‌های روتاتور کاف بسیار بزرگ یا پیچیده باشد و با روش‌های غیر جراحی بهبود نیابد، جراحی می‌تواند برای ترمیم تاندون‌ها ضروری باشد.
ناپایداری شانه: اگر مفصل شانه به طور مکرر در می‌رود و با روش‌های غیر جراحی تثبیت نمی‌شود، جراحی می‌تواند برای ترمیم رباط‌های آسیب‌دیده و تثبیت مجدد مفصل ضروری باشد.
آرتروز شدید شانه: در موارد شدید آرتروز که درد و محدودیت حرکتی شدید ایجاد می‌کند و کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد، تعویض مفصل شانه ممکن است بهترین گزینه باشد.
شکستگی‌های پیچیده شانه: برخی شکستگی‌های شانه ممکن است نیاز به جراحی برای جا انداختن قطعات استخوان و تثبیت آنها داشته باشند.
توده‌ها یا تومورهای شانه: اگر در شانه توده یا توموری وجود داشته باشد که به درمان‌های دیگر پاسخ ندهد، ممکن است جراحی برای برداشتن آن ضروری باشد.
شانه یخ‌زده شدید: در برخی موارد، شانه یخ‌زده ممکن است به قدری شدید باشد که با روش‌های غیر جراحی بهبود نیابد و نیاز به جراحی داشته باشد.
علائمی که نشان می‌دهد ممکن است به جراحی شانه نیاز داشته باشید عبارتند از:
- درد شدید و مداوم شانه که با استراحت یا داروهای مسکن بهبود نیابد.
- ضعف شدید در عضلات شانه
- محدودیت شدید حرکت شانه
- شنیدن صدای تق‌تق یا ساییدگی در مفصل شانه
- تورم و قرمزی در ناحیه شانه
توجه: تصمیم‌گیری در مورد جراحی شانه باید با مشورت دکتر ابراهیم زاده پزشک متخصص ارتوپد انجام شود. پزشک با بررسی دقیق وضعیت شما، بهترین گزینه درمانی را برایتان پیشنهاد خواهد داد.
عوامل دیگری که بر تصمیم‌گیری برای جراحی تأثیر می‌گذارند عبارتند از:
- سن بیمار
- سطح فعالیت بیمار
- شغل بیمار
- سلامت عمومی بیمار
اگر در مورد گزگز شانه و نیاز به جراحی سوالات دیگری دارید، حتماً با پزشک متخصص ارتوپد دکتر ابراهیم زاده مشورت کنید.
پیشگیری از گزگز شانه
چندین راهکار برای پیشگیری از گزگز شانه وجود دارد:
حفظ وزن سالم
وزن اضافه می تواند فشار بر شانه ها را افزایش دهد. حفظ وزن سالم می تواند به کاهش فشار بر شانه کمک کند.
تمرینات تقویت کننده شانه
انجام تمرینات تقویت کننده شانه می تواند به بهبود قدرت و انعطاف پذیری شانه کمک کند.
پرهیز از فعالیت های سنگین
پرهیز از فعالیت های سنگین که فشار زیادی بر شانه ها وارد می کنند، می تواند به پیشگیری از گزگز شانه کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر گزگز شانه شما شدید است یا با سایر علائم همراه است، باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین، اگر درمان های خانگی به بهبود علائم شما کمک نمی کند، باید به پزشک مراجعه کنید.
علائم هشدار دهنده
علائم هشدار دهنده که ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک داشته باشند عبارتند از:
- درد شدیدی که با استراحت بهبود نمی یابد
- ضعف یا بی حسی در شانه یا بازو
- تورم یا قرمزی شانه
- تب
- مشکل در انجام فعالیت های روزانه
نتیجه گیری
گزگز شانه می تواند فعالیت های روزانه شما را مختل کند. با مراجعه به پزشک و پیگیری درمان مناسب، می توانید این مشکلات را مدیریت کنید.
سوالات متداول
۱. چه عواملی باعث گزگز شانه می شوند؟
دلایل گزگز شانه می تواند متنوع باشد، از جمله:
کنترل وزن: اضافه وزن می تواند فشار زیادی به مفاصل از جمله شانه وارد کند.
آسیب به روتاتور کاف: این گروه از عضلات و تاندون ها به حرکت شانه کمک می کنند و آسیب به آنها می تواند باعث درد و گزگز شود.
بورسیت: التهاب کیسه های پر از مایع اطراف مفصل شانه.
فتق دیسک گردن: بیرون زدگی دیسک بین مهره های گردن می تواند به عصب ها فشار وارد کرده و باعث گزگز در شانه شود.
سندرم تونل کارپال: اگرچه بیشتر در مچ دست رخ می دهد، اما گاهی اوقات می تواند باعث گزگز در شانه نیز شود.
مشکلات عصبی: دیابت، ام اس و برخی دیگر از بیماری های عصبی می توانند باعث گزگز در قسمت های مختلف بدن از جمله شانه شوند.
وضعیت بدنی نامناسب: نشستن طولانی مدت در یک وضعیت نامناسب یا بلند کردن اجسام سنگین به طور مکرر می تواند به عضلات و اعصاب شانه فشار وارد کند.
۲. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر گزگز شانه همراه با درد شدید، ضعف، بی حسی یا محدودیت حرکتی باشد، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر با استراحت و درمان های خانگی بهبود نیافت یا به طور مکرر عود کرد، مراجعه به پزشک ضروری است.
۳. چگونه گزگز شانه تشخیص داده می شود؟
پزشک با انجام معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی شما، می تواند به تشخیص علت گزگز شانه کمک کند. همچنین ممکن است آزمایشات تصویربرداری مانند رادیوگرافی، ام آر آی یا سونوگرافی را تجویز کند. در برخی موارد، آزمایشات عصبی مانند الکترومیوگرافی نیز ممکن است انجام شود.
۴. درمان های گزگز شانه چیست؟
درمان گزگز شانه به علت اصلی آن بستگی دارد. برخی از درمان های رایج عبارتند از:
استراحت و یخ درمانی: برای کاهش التهاب و درد.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs): برای کاهش درد و التهاب.
فیزیوتراپی: برای تقویت عضلات شانه و بهبود دامنه حرکتی.
تزریق کورتیکواستروئید: برای کاهش التهاب.
جراحی: در موارد شدید که درمان های دیگر موثر نباشند، ممکن است جراحی لازم باشد.
۵. آیا می توان از گزگز شانه پیشگیری کرد؟
بله، با رعایت برخی نکات می توان از بروز گزگز شانه پیشگیری کرد:
حفظ وضعیت بدنی صحیح: هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام به وضعیت بدنی خود توجه کنید.
انجام تمرینات تقویتی برای عضلات شانه: این تمرینات به تقویت عضلات شانه و بهبود ثبات آن کمک می کند.
پرهیز از فعالیت های سنگین و تکراری: فعالیت هایی که فشار زیادی به شانه وارد می کنند را محدود کنید.
۶. چه ورزش هایی برای گزگز شانه مناسب است؟
ورزش های ملایم مانند شنا، یوگا و پیلاتس می توانند به تقویت عضلات شانه و بهبود انعطاف پذیری کمک کنند. همچنین فیزیوتراپی می تواند تمرینات خاصی را برای شما تجویز کند.
